Ιστορική κερδοφορία για τις πετρελαϊκές εταιρείες

Το δεύτερο τρίμηνο του 2008 ήταν το πλέον κερδοφόρο στην ιστορία των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών. Οι έξι μεγαλύτερες δυτικές εξ' αυτών ανέφεραν την κατά 40% αύξηση των κερδίζουν τους, που έφθασαν συνολικά στα 51,6 δις. δολάρια. Η Exxon Mobil, η μεγαλύτερη από όλες, εξασφάλισε κέρδη 11,7 δις. δολαρίων. Πρόκειται για τα μεγαλύτερα κέρδη τριμήνου που αναφέρθηκαν στην αμερικανική επιχειρηματική ιστορία, με την εν λόγω εταιρεία να καταρρίπτει το δικό της, προηγούμενο ρεκόρ. Ωστόσο, ουδείς περιμένει μία επανάληψη του φαινομένου για το τρέχον τρίμηνο με τις τιμές του πετρελαίου να υποχωρούν πλέον ραγδαία από τα επίπεδα τους ρεκόρ, των 147 δολαρίων το βαρέλι τον Ιούλιο. Δεδομένων δε των πληροφοριών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ότι μελετάται η επιβολή έκτακτου φόρου στα τεράστια αυτά κέρδη, οι ίδιοι οι πετρελα?κοί κολοσσοί ίσως να θεωρούν ότι ίσως αυτό τους …βγει σε καλό. Από την άλλη πλευρά, όποιος νομίζει ότι η πτώση των ενεργειακών τιμών ίσως συνεπάγεται και την δυνατότητα αύξησης της κερδοφορίας άλλων αμερικανικών επιχειρήσεων, θα πρέπει να το ξανασκεφτεί. Στο βαθμό, στον οποίο στην πτώση των τιμών του πετρελαίου αντανακλάται η επιβράδυνση των αναπτυξιακών ρυθμών της παγκόσμιας οικονομίας - και αυτή είναι η πιθανότερη εξήγηση παρότι προηγουμένως η άνοδός τους αποδίδετο κυρίως στο ρόλο των κερδοσκόπων -, η επιβράδυνση αυτή αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά την κερδοφορία όλων, ανεξαιρέτως των επιχειρήσεων. Την περίοδο 2002-2007 οι τιμές του πετρελαίου τριπλασιάσθηκαν και την ίδια περίοδο τα συνολικά εταιρικά κέρδη διπλασιάσθηκαν. Όπως παρατηρεί ο οικονομολόγος της Merrill Lynch, Ντέιβιντ Ρόζενμπεργκ, στα δύο αυτά στοιχεία αντικατοπτρίζεται ουσιαστικά η ισχυρή παγκόσμια ζήτηση. Ο ίδιος συμπληρώνει ότι η πρόσφατη υποχώρηση των ενεργειακών τιμών αποτελεί «σύμπτωμα της ραγδαίας μείωσης της ζήτησης,» που θα έχει τρομακτικές επιπτώσεις στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Όπως εκτιμά η επικείμενη συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους, η ανάγκη να μειώσουν το χρέος τους οι επιχειρήσεις πιεζόμενες από τις νέες χρηματοπιστωτικές συνθήκες, η πτώση των τιμών του πετρελαίου και ο συνδυασμός της επιβράδυνσης των αναπτυξιακών ρυθμών της παγκόσμιας οικονομίας και του ισχυρότερου δολαρίου, προοιωνίζονται δύσκολες εποχές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις. Ο κ. Ρόζενμπεργκ αναφέρει ότι η κερδοφορία των εταιρειών του δείκτη S & P 500 θα μειωθεί κατά μέσο όρο σε ποσοστό 7% φέτος και εκ νέου το 2009. Μέχρι πρόσφατα και εξαιρουμένων των εταιρειών του κλάδου παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, η κερδοφορία των αμερικανικών επιχειρήσεων αποδεικνύετο ανθεκτική. Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο Μάρτιν Μπαρνς, αναλυτής της Bank Credit, το τέταρτο τρίμηνο του 2007 η συνολική κερδοφορία των εταιρειών του S & P 500 ήταν μειωμένη κατά 31% σε ετήσια βάση και το πρώτο εξάμηνο φέτος κατά 27% συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2007. Ετσι, έχουμε μία περίοδο τριών τριμήνων που είναι η δεύτερη χειρότερη μετά από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αναφορικά με τους ρυθμούς μείωσης της κερδοφορίας ορισμένων εκ των μεγαλύτερων εταιρειών του κόσμου. Η χειρότερη είχε καταγραφεί το 2001. Και όμως, αν εξαιρέσουμε τους χρηματοπιστωτικούς Οργανισμούς που συμπεριλαμβάνονται στο χρηματιστηριακό δείκτη, η κερδοφορία των υπολοίπων ήταν αυξημένη κατά 4,6% σε ετήσια βάση και μέχρι το δεύτερο τρίμηνο φέτος. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στις υψηλές τιμές της ενέργειας, που ωφέλησαν τις ενεργειακές εταιρείες, όπως είναι η ΕΧΧΟΝ. Σήμερα, στις επιχειρήσεις του κλάδου αυτού αντιστοιχεί το 20% των κερδών του συνόλου των εταιρειών του δείκτη S & P 500 έναντι μόλις του 5% προ πενταετίας. Ακόμη σημαντικότερο είναι όμως το γεγονός ότι τα μισά από τα κέρδη των εταιρειών του δείκτη αυτού προέρχονται από θυγατρικές εταιρείες τους ή δραστηριότητές τους στο εξωτερικό. Ηδη όμως, χώρες στις οποίες κατευθύνεται άνω του 50% των αμερικανικών εξαγωγών - Ιαπωνία, Καναδάς, Γερμανία, Γαλλία - πλήττονται από αρνητικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς για τουλάχιστον ένα τρίμηνο φέτος. Ενώ δε επιβραδύνονται οι ρυθμοί ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και οι αμερικανικές εταιρείες δεν θα μπορούν να προσβλέπουν σε καλύτερα κέρδη από τις διεθνείς δραστηριότητές τους, το δολάριο ενισχύεται. Ορισμένοι οικονομολόγοι εκτιμούν μάλιστα ότι η ανοδική του τάση θα έχει μακρά διάρκεια. Αναλυτές τονίζουν ότι οι αμερικανικές εταιρείες δεν είναι έτοιμες να συμβιώσουν με ένα ισχυρότερο δολάριο καθώς ενώ εκμεταλλεύθηκαν τις ευκαιρίες που δημιούργησε η υποχώρηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του δεν έχουν φροντίσει πάντως να καλυφθούν από το συναλλαγματικό κίνδυνο στην περίπτωση που αυτό θα ανέκαμπτε. Γεγονός είναι ότι ο κατάλογος των αμερικανικών εταιρειών που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα ολοένα και μακραίνει και πέραν των οικοδομικών εταιρειών περιλαμβάνει πλέον εταιρείες λιανικής πώλησης, καζίνο, εκδοτικούς οίκους κ.α. Η εκτίμηση πολλών ειδικών είναι ότι το κύμα πτωχεύσεων δεν έχει σπάσει ακόμη… www.kathimerini.gr με πληροφορίες από The Economist