Stiglitz: “Η πτώση του Τείχους” για τον φιλελευθερισμό

Συνέντευξη κόλαφο για το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης των ΗΠΑ που ακολουθείται από τη δεκαετία του 80 και μετά, έδωσε στην Ελευθεροτυπία ο νομπελίστας Οικονομολόγος και καθηγητής του πανεπιστημίου Columbia Joseph Stiglitz.

Ο Stiglitz εκτιμά ότι η κατάρρευση των τραπεζών για τον νεοφιλελευθερισμό είναι ό,τι ήταν για τον κομμουνισμό η κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου, σημειώνοντας ότι η κρίση δεν έχει αντίκτυπο μόνο στην οικονομία αλλά και στην οικονομική θεωρία.

Δυσοίωνες είναι και οι εκτιμήσεις του αμερικανού οικονομολόγου για το βάθος και την έκταση της κρίσης. Όπως αναφέρει «η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε σημαντική επιβράδυνση» η οποία ενδεχομένως να παραμείνει στη φάση αυτή για μεγάλο χρονικό διάστημα, πράγμα που θα αυξήσει, όπως λέει, την ανεργία και θα έχει ισχυρότατο αντίκτυπο στους οικονομικά αδύναμους.

Το φάσμα της ανεργίας

«Αυτή η επιβράδυνση ειδικά στην Αμερική ενδεχομένως να είναι ιδιαίτερα σκληρή για τους φτωχότερους. Ο διεθνής ανταγωνισμός, τα συνδικάτα που φυλλορροούν, η διάρρηξη του κοινωνικού συμβολαίου και μία αδύναμη αγορά εργασίας συνωμοτούν εναντίον του μέσου εργαζόμενου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα υπάρξει και σημαντική αύξηση της ανεργίας. Ασθενείς αγορές εργασίας σημαίνει, επίσης, ότι οι πραγματικοί μισθοί θα παραμείνουν στάσιμοι» αναφέρει στη συνέντευξή του ενώ συμπληρώνει ότι «η ανεργία είναι πιθανόν να αυξηθεί σε επίπεδα που δεν έχουμε δει από τη μεγάλη ύφεση του 1929».

Βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης

Ο Stiglitz, όπως έχει κάνει και στο παρελθόν, σημειώνει ότι το μοντέλο ανάπτυξης που έχει ακολουθηθεί δεν είναι βιώσιμο. «Η ανάπτυξη που βασίζεται στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, στην έξαρση της κατανάλωσης με δανεικά ή στην εκμετάλλευση σπανίων φυσικών πόρων χωρίς να επανεπενδύουμε το προϊόν δεν είναι βιώσιμη. Οι κυβερνήσεις μπορούν να την αυξήσουν, διαχέοντας τον πλούτο καθώς ο πολυτιμότερος πόρος κάθε χώρας είναι οι άνθρωποι» αναφέρει χαρακτηριστικά.

«Ζούσαμε με δανεισμένο χρήμα»

Τις αιτίες για την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς ο οικονομολόγος την αποδίδει στους λανθασμένους χειρισμούς που προήλθαν από τη λανθασμένη νοοτροπία ότι η αγορά θα αυτορυθμίζεται και θα παρέχει ανάπτυξη και ευημερία στο διηνεκές.

«Οι τράπεζες δεν κατάφεραν να διαχειριστούν επιτυχώς το ρίσκο. Δεν έδωσαν καλά δάνεια και διασπάθισαν τα χρήματα, τα οποία τους είχαν εμπιστευτεί. Οι ελεγκτές υποτίθεται ότι έπρεπε να τις σταματήσουν. Απέτυχαν. Ένας από τους λόγους γι' αυτό είναι πως από την εποχή Ρέιγκαν, οι έλεγχοι αποδυναμώθηκαν και ορίστηκαν ως ελεγκτές άνθρωποι που δεν πίστευαν στη ρύθμιση, αλλά στην ελεύθερη αγορά» αναφέρει.

cosmo.gr