Eπιχειρησι " Harling"
Χρονια αργοτερα οταν ο στραταρχης Μοντγκομερυ ερωτηθηκε αν η επιχειρησι " Harling" επαιξε σημαντικο ρολο στη νικη κατα του Ρομελ στη βορεια Αφρικη, η απαντησι ηταν αρνητικη..Ο Μοντγκομερυ ειπε οτι δεν ειχε ιδεα για την επιχειρησι αυτη.Ενω ειναι γεγονος, οτι η επιχειρησι πραγματοποιηθηκε εξι εβδομαδες μετα την νικη στην Αφρικη, καθως ηδη στα τελη του Νοεμβριου ο Ρομμελ ειχε απωθηθη μεχρι την Λιβυη..
Επιχειρησις " Harling"
Το απογευμα της 30ης Σεπτεμβριου 1942, τα τρια καινουργια Αμερικανικα βομβαρδιστικα αεροπλανα " Liberator" ( που μονο αυτα με τις τεσσερεις δυνατες μηχανες τους ειχαν την πτητικη ικανοτητα να πεταξουν μεχρι την κεντρικη Ελλαδα με επιστροφη χωρις ενδιαμεση προσγειωση) θα επιχειρουσαν αλλη μια πτησι απο το αεροδρομιο κοντα στο Καιρο με προορισμο την Κεντρικη Ελλαδα.
Η προηγουμενη πτησι τα ξημερωματα της 28ης Σεπτεμβριου κατεληξε σε αποτυχια, αφου παρα την πανσεληνο, δεν ειχαν αναψει φωτιες στο προκαθορισμενο σημειο, για να καθοδγηθουν οι πιλοτοι, οπως ειχε συμφωνηθει..
Στο πρωτο αεροπλανο ηταν ο αρχηγος 30χρονος συνταγματαρχης Εντι Μαγερς, ο λοχαγος Ντενις Χαμσον, ο Τομ Μπαρνς ( τεχνικος εκρηκτικων) και ο λοχιας Λεν Γουιλμοτ.
Στο δευτερο, ο υπαρχηγος Κριστοφερ Γουντχαουζ, ταγματαρχης του πυροβολικου,ο λοχαγος Αρθουρ Εντμοντ, ο λοχιας Μαικ Τσιττις και ο Λοχαγος Νατ Μπαρκερ.
Στο τριτο αεροπλανο, ο ταγματαρχης Τζον Κουκ, ο Ιντερ Τζιλ ( ινδος τεχνικος εκρηκτικων), ο Νταγκ Φλιπς (ασυρματιστης) και ο Θεμης Μαρινος μοναδικος Ελληνας, με βρεττανικο παρασημο τιμης στον αγωνα του κατα των Γερμανων στην Κρητη.
Η αγγλικη αυτη ομαδα υπηρξε ο πυρηνας που οργανωσε την ανατιναξι της Γεφυρας στον Γοργοποταμο με τα ειδικα εκρηκτικα και τους εξιδικευμενους τεχνικους που τα τοποθετησαν στα δυο μεταλικα στηριγματα της γεφυρας, που επρεπε να ανατιναχθουν, βοηθουμενοι απο Ελληνες ανταρτες . Εξι κυριες γομωσεις στα τεσσαρα ποδια δυο σιδερενων στηριγματων θα επρεπε να τοποθετηθουν..Η γεφυρα ειχε μηκος 210 μετρα, το υψηλοτερο στηριγμα ειχε υψος 23 μετρα και καθε τριαντα μετρα υψωνοντο οι πυλωνες που στηριζαν την γεφυρα.
Οι ανταρτες
Μολονοτι απο τις πρωτες ημερες οι Αγγλοι προσπαθησαν να ελθουν ες επαφη με τον Αρη ( Καπετανιο της Ρουμελης των ανταρτων του ΕΛΑΣ) ο Αρης το απευφευγε.Μονον οταν πληροφορηθηκε οτι ο Κρις Γκουντχαουζ ηταν ηδη στη Ηπειρο και πλησιαζε τον Ζερβα ( αρχηγο του ΕΔΕΣ) τοτε μονο αποφασισε να λαβει μερος στην επιθεσι κατα της Γεφυρας του Γοργοποταμου.. « Οι δεξιοι συμπατριωτες, οπως οι φιλευθεροι ανδρες του Ζερβα, ησαν για τον Αρη το ιδιο μισητοι οπως οι δυναμεις κατοχης, Εξ αλλου τους πολεμουσε και γνωριζε οτι σε περιτωσι επιτυχας της αποστολης, ο αντιπαλος του ο Ζεβας θα κερδιζε μονος την ευνοια του Λαου..» Ετσι οταν ο Κρις Γουντχαουζ ( αφου διηνυσε 350χλμ) συνηντησε τον Ναπολεοντα Ζερβα την 10η Νοεμβριου 1942, αιφνιδιαστηκε απο την αυθορμητη εγκαρδια υποδοχη και δεχθηκε το ονομα Ευαγγελος ( καλη ειδησι, που του εδωσε ο Ζερβας)
Τελικως την 26 Νοεμβριου 1942 περιπου δυο μηνες μετα την αφιξι των Αγγλων στρατιωτικων και του Θεμη Μαρινου στην Ελλαδα κατεστη δυνατη η ανατιναξις της Γεφυρας..Την εξουδετερωσι της ιταλικης φρουρας στα δυο ακρα της Γεφυρας ανελαβαν οι Ελληνες, ενω την τοποθετησι των εκρηκτικων , βοηθουμενοι στην μεταφορα απο Ελληνες ειχαν οι αγγλοι ειδικοι τεχνικοι των ανατιναξεων με τις γομωσεις που εφεραν απο το Καιρο αλλα και τις προσθετες που εστελναν με πυρομαχικα, τροφες και ιματισμο με τακτικες πτησεις τα " Liberator" .
Επακολουθα
1. Η αγγλικη ομαδα παρεμεινε στην Ελλαδα και συνεργασθηκε με τους Ελληνες για δολιοφθορες.Eνω συνεχισθηκε οργανωμενα ο εξοπλισμος των ανταρτικων ομαδων με βρεταννικα οπλα και πυρομαχικα αλλα και η εκπαιδευσι των ανταρτων με τους αγγλους να ελπιζουν και την ηγεσια του ΚΚΕ /ΕΑΜ / ΕΛΑΣ να υπομονευουν την προσπαθεια για την επιτευξι συμφωνιας των αποκαλουμενων National Bands. Τελικως η συμφωνια υπεγραφη στα χαρτια στις 5 Ιουλιου 1943.Διοτι στην πραξι, «Μολις ενα βρεταννος αξιωματικος γυριζε , την πλατη του στο ΕΑΜ /ΕΛΑΣ αρπαζαν ην ευκαιρια να να επιτεθουν σε μια αλλη αντιστασιακη οργανωσι αντι να επικεντωσσουν τις προσπαθειες τους κατα του εχθρου..»
2. Την ασφαλεια των σιδηροδρομικων γραμμων ανελαβαν γερμανικα στρατευματα.Ενω δημιουργηθηκε η εντυπωσι απο τις δραστηριοττες αυτες οτι ενδεχομενη αποβασι των συμμαχικων δυναμεων θα μπορουσε να επιχειρηθη απο την Ελλαδα..Κατι που βεβαιως ο Σταλιν πολεμησε με καθε τροπο προκειμενου να εχη το μονοπωλιο της «απελευθερωσης», δηλαδη υποδουλοσεως των βαλκανιων με τον Ερυθρο στρατο..
3. Η ηγεσια του ΕΛΑΣ απεφασισε την παραδειγματικη τιμωρια των μελων της που προτιμησαν να προσχωρησουν στον Ζερβα και να εγκαταλειψουν τον ΕΛΑΣ.Ετσι Ο ταγματαρχης Κωστοριζος και ο Αντωνοπουλος που με αλλους 25 ανταρτες μετα την ανατιναξι της γεφυρας περασαν στις γραμμες του Ζερβα, συνεληφθησαν και αφολπισθησαν.Ο.Δημητριος Δημητριου (Καπεταν Νικηφορος ) υπαρχηγος του Αρη κατα την επιχειρησι της ανατιναξεως της γεφυρας, γραφει «Ο Κωστοριζος και οι αξιωματικοι του βασανισθησαν, δεχθηκαν ταπεινωσεις και μετα μιαν παρωδιαν δικης εκτελεστηκαν σαν σκυλια..»
Ηταν η κομμουνιστικη αντιληψι για την λεγομενη « ενωμενη εθνικη αντισταση»
4. Ο Στρατηγος Σαραφης που επισης συνεληφθη απο τον ΕΛΑΣ, προτιμησε να αφηση στην τυχη τους τον Κωστοριζο και τους ανδρες του, δεχομενος ο ιδιος να αναλαβει την στρατιωτικη ηγεσια του ΕΛΑΣ
5. Ο Αρης Βελουχιωτης επεισε την κεντρικη επιτροπη του ΚΚΕ να τον αφησουν ως στρατιωτικο αρχηγο στο αρχηγειο της Ρουμελης, εχοντας ομως στο πλευρο του τον Αντρεα Τζιμα.
6. Στις 9 Απριλιου 1943, 34 Γερμανοι απο την ομαδα που επισκευασε την ανατιναχθεισα γεφυρα υπο τον αξιωματκο επιμελητειας Χερμαν Μαγερ, 16 ιταλοι ως επισης και η Βιεννεζα Τρουντε Ραντβαϊν ( κατοικος Πλατυστομουαπο το 1930) τουφεκισθησαναπο τους αντατρες του ΕΛΑΣ.
Ο Εντι Μαγερς επεστρεψε στην Αφρικη τον Οκτωβριο του 1943 μετα απο περιπου 9 μηνες δημιουργικης και επικινδυνης παραμονης στην Ελλαδα.Ειχε προαχθει σε στρατηγο.Τον ακολουθησαν οι εκπροσωποι των ανταρτικων οργανωσεων ο γενικος γραμματευς τους ΚΚΕ Σιαντος και ο Πυρομαγλου ο αντιπροσωπος του Ζερβα, για να συμμετασχουν στην συσκεψι του Καιρου, που επιβεβαιωσε την αδυναμια ενοτητος των αντιστασιακων οργανωσεων.
Οσο υπηρξε «εθνικη αντιστασι» του ΕΑΜ /ΕΛΑΣ/ΚΚΕ κατα των Γερμανων, αλλο τοσο υπηρξε και «ενωμενη»...
ΙΑΣΩΝ
