ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΓΡΗΓΟΡΗ ΡΟΥΜΠΑΝΗ
Παρ' όλα αυτά, δεν διστάζει να καταθέσει την άποψή του για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, «με περισσότερη ανταποδοτικότητα για τις δημόσιες δαπάνες, αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο στα καρτέλ, καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτών, περισσότερη έμφαση στη δημοκρατία, δηλαδή στη θέληση της πλειοψηφίας, και περισσότερη θωράκιση απέναντι στα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα και τις ιδιοτελείς μειοψηφίες που προσπαθούν είτε να αλώσουν το κράτος είτε να το εκβιάσουν είτε να το κρατούν σε ομηρία».
Για την οικονομική κρίση στην Ευρώπη και στην Ελλάδα τις κύριες ευθύνες επιρρίπτει όχι στην Ε.Ε., αλλά στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία ανέβαζε τα επιτόκια όταν κατέρρεε το πιστωτικό σύστημα στις ΗΠΑ. Θεωρεί, όμως, πραγματικό και το πρόβλημα του υψηλότοκου δανεισμού της Ελλάδας.
Μια συζήτηση με τον Αντώνη Σαμαρά δεν μπορεί να μην αγγίξει και διεθνή θέματα, κυρίως τη νέα εποχή στις ΗΠΑ. «Δεν ανήκω σε εκείνους που περίμεναν να μας "σώσει" ο Μπαράκ Ομπάμα» και «ασφαλώς δεν περιμένω τα πάντα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ». Δεν δείχνει διάθεση να απαντήσει στα όσα ακούγονται γι' αυτόν από τα Σκόπια, αλλά θέλει να πει μερικά πράγματα για το υπουργείο του Πολιτισμού. Πήρε την απόφαση, λέει, να μη μοιράζονται στο εξής κονδύλια σε εκκλησίες, αλλά μόνο για ναούς που χρειάζονται έργα άμεσων σωστικών παρεμβάσεων. Και επίσης, το 0,5% του ετήσιου προϋπολογισμού του υπουργείου να διατίθεται πλέον για επισκευές στα αυθεντικά οικήματα επιφανών Ελλήνων. Κι όσο για το νέο μουσείο, καλό είναι «να εγκαινιάσεις ένα μουσείο αντάξιο της λάμψης της Ακρόπολης, αλλά και να πληρώσεις τους αρχαιολόγους όσα το ίδιο το κράτος τούς χρωστά».
Μία ακόμα κρίση, κ. υπουργέ, έστω με διεθνή χαρακτηριστικά, γιατί να πέσει πάλι στις πλάτες του πολίτη; Γιατί πάλι να έχουμε αντιδημοφιλή μέτρα και οι τράπεζες να κλείνουν το νερό;
«Αλλο "αντιδημοφιλή" μέτρα κι άλλο "αντιλαϊκά". Υπάρχουν περιπτώσεις μέτρων που μοιάζουν "αντιδημοφιλή", αλλά στην πραγματικότητα είναι κατ' εξοχήν φιλολαϊκά. Στην περίπτωσή μας, ένα τουλάχιστον μέτρο που προκάλεσε αντιδράσεις -η κατάργηση του αφορολόγητου ορίου για τους επαγγελματίες- ήδη αναιρέθηκε. Και το αφορολόγητο αποκαταστάθηκε. Κατά τη γνώμη μου, το μέτρο αυτό κακώς πάρθηκε και καλώς αναιρέθηκε. Συνεπώς, κι αν υπήρξε μια "αστοχία" διορθώθηκε. Από κει και ύστερα, η ίδια η κυβέρνηση έχει ασκήσει κριτική στις τράπεζες. Και ίσως δεν μείνει στην κριτική. Εν πάση περιπτώσει, ο Καραμανλής έχει δείξει ετοιμότητα και αποφασιστικότητα να υπερασπιστεί το δημόσιο συμφέρον».
Η αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης είναι θέμα στο οποίο η Ε.Ε. μάλλον δείχνει μπερδεμένη πια. Εσείς τι πιστεύετε; Μήπως με τη δημοσιονομική πολιτική τους το έχουν παρακάνει Αλμούνια και Μπαρόζο;
«Η αλήθεια είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κι όχι τόσο η Κομισιόν, ήταν απόλυτα μπερδεμένη μέχρι τις αρχές του περασμένου φθινοπώρου. Σας θυμίζω ότι μόλις τον περασμένο Ιούνιο κι ενώ η κρίση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων είχε ξεκινήσει και τα αμερικανικά επιτόκια έπεφταν από το φόβο της επικείμενης ύφεσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανέβαζε τα επιτόκια (τότε από το 4% στο 4,25%) γιατί φοβόταν λέει τον... πληθωρισμό! Είχα τότε διαφωνήσει. Και ακόμα νωρίτερα, ενάμιση χρόνο πιο πριν, είχα έλθει στην Ευρωβουλή σε πλήρη σύγκρουση με τον κ. Τρισέ για τη μονεταριστική του πολιτική, σε μια συγκυρία που όλα έδειχναν ότι οδεύαμε σε ύφεση. Ομως, νομίζω ότι από τον περασμένο Οκτώβριο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατάλαβε το προηγούμενο σφάλμα της, κι ας μη το ομολόγησε επισήμως, και αντέστρεψε την πολιτική της. Ηδη έχει μειώσει τα βασικά επιτόκια στο 2% κι επίκειται νέα μείωση.
Οσον αφορά τον κ. Αλμούνια, αυτά που είπε πριν από λίγες μέρες δεν ήταν λάθος. Σωστά είπε ότι η Ελλάδα δεν έχει "υπερβολικό έλλειμμα", ότι η δημοσιονομική της διαχείριση δεν είναι από τις χειρότερες στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αφού το έλλειμμά μας, ακόμα κι αν ξεπερνά οριακά το 3%, βρίσκεται κοντά ή κάτω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, γιατί οι περισσότερες άλλες χώρες ξεπερνούν το όριο πολύ περισσότερο. Μας είπε, όμως, ότι στο μικροσκόπιο δεν μας έχει η Κομισιόν, αλλά οι διεθνείς αγορές λόγω του υψηλού δημοσίου χρέους. Κι αυτό δεν είναι ψέμα. Αλήθεια είναι...».
Μια και μιλάμε για οικονομία, ποιος πιστεύετε ότι μπορεί να είναι ο παραγωγικός προσανατολισμός της Ελλάδας; Υπηρεσίες, σύγχρονη αγροτική οικονομία, πράσινη ανάπτυξη ή κάτι άλλο;
«Χρειαζόμαστε όλα αυτά που είπατε - και κάποια που δεν είπατε. Ομως, ένα μοντέλο ανάπτυξης δεν στηρίζεται σε ένα ή δύο τομείς μόνο. Οι οικονομικές "μονοκαλλιέργειες" έχουν πεθάνει. Χρειαζόμαστε τις συνέργειες και τη συμπληρωματικότητα πολλών τομέων μεταξύ τους και με τη διεθνή αγορά. Με δυο λόγια, χρειαζόμαστε νέο μοντέλο ανάπτυξης. Οχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη συνολικά. Αλλά αυτό είναι τεράστιο θέμα, που κάποτε πρέπει να το συζητήσουμε κατά προτεραιότητα...».
Ας γυρίσουμε, λοιπόν, σε ζητήματα πιο πολιτικά. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το πρωθυπουργικό μοντέλο, μαζί με αυτό που λέγεται «μοντέλο της μεταπολίτευσης», έκλεισε τον κύκλο του και δίνει μόνο παθητικό. Το πιστεύετε; Εχετε κάτι άλλο να προτείνετε;
«Πολύ εύστοχο το ερώτημά σας, αλλά δεν μπορεί να απαντηθεί με λίγες λέξεις ή σε λίγες γραμμές. Πριν σας ανέφερα ότι πρέπει να συζητήσουμε κατά προτεραιότητα για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης για όλη την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Τώρα προσθέτω ότι πρέπει να συζητήσουμε αντίστοιχα και για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, ειδικά για την Ελλάδα: με περισσότερη ανταποδοτικότητα για τις δημόσιες δαπάνες, αυστηρό ρυθμιστικό έλεγχο στα καρτέλ, καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των πολιτών, περισσότερη έμφαση στη δημοκρατία, δηλαδή στη θέληση της πλειοψηφίας, και περισσότερη θωράκιση απέναντι στα ισχυρά ιδιωτικά συμφέροντα και τις ιδιοτελείς μειοψηφίες που προσπαθούν είτε να αλώσουν το κράτος είτε να το εκβιάσουν είτε να το κρατούν σε ομηρία.
Είναι προφανές σε όλους, πέρα και πάνω από κόμματα, ότι το πολιτικό μας σύστημα δεν δουλεύει πολύ καλά. Αλλά δεν είναι προφανές τι χρειάζεται για να διορθωθεί. Δεν υπάρχει ένα μέτρο -οσοδήποτε θεαματικό ή ριζοσπαστικό- για να "φτιάξει". Χρειάζεται μάλλον ένα πακέτο μέτρων, μια αλυσίδα μεταρρυθμιστικών τομών. Κι αυτό χρειάζεται συζήτηση επίσης. Είναι κάτι που έχει εισηγηθεί κι έχει ξεκινήσει η Νέα Δημοκρατία. Αλλά, σίγουρα, δεν το έχει εξαντλήσει...».
Και στην εξωτερική πολιτική; Τι καλό μπορεί να περιμένει κανείς αν ο Ομπάμα μεταφέρει τον πόλεμο από το Ιράκ στο Αφγανιστάν; Και, τέλος πάντων, γιατί να περιμένει κανείς πάντα κάτι μόνο από τον όποιο πρόεδρο των ΗΠΑ;
«Δεν ανήκω σε εκείνους που περίμεναν να μας "σώσει" ο Μπαράκ Ομπάμα. Αλλά χάρηκα για την εκλογή του... Ασφαλώς δεν περιμένω "τα πάντα" από τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Ομως η εκλογή Ομπάμα προσφέρει μια ευκαιρία για την αναθεώρηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής σε πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων κι αρκετοί ουσιώδεις που μας αφορούν άμεσα. Κι αυτή την ευκαιρία πρέπει να την αξιοποιήσουμε. Και να επωφεληθούμε».
Γράφτηκε ότι τα Σκόπια είναι ενοχλημένα με την είσοδό σας στην κυβέρνηση. Εχετε εσείς κάποια πληροφορία;
«Διάβασα ό,τι διαβάσατε κι εσείς στον Τύπο. Δεν έχω άλλες πληροφορίες. Ούτε δίνω καμιά σημασία...».
Λέγεται ότι είναι στο απυρόβλητο ο πολιτισμός, αλλά δεν μακροημέρευσαν οι τελευταίοι υπουργοί. Εσείς τι ξεχωριστό θέλετε να κάνετε;
«Αν επεκτείνουμε τον συλλογισμό σας, θα δείτε ότι υπάρχουν κι άλλα "καυτά" ή "μοιραία" υπουργεία. Αλλά δεν ασχολούμαι με το τι έκαναν άλλοι, σε άλλες περιόδους. Κοιτάω τι μπορώ να κάνω εγώ σήμερα. Πιστεύω ότι όλοι όσοι πέρασαν από το υπουργείο Πολιτισμού προσέφεραν. Αλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο. Αλλού έγιναν και λάθη. Κάποια πράγματα ξεκίνησαν σωστά, αλλά κόλλησαν στη συνέχεια. Εγώ προσπαθώ να συνεχίσω ό,τι ξεκίνησαν οι προηγούμενοι, να διορθώσω όσα πιθανά σφάλματα έγιναν και να ξεκολλήσω όσα είναι σωστά αλλά έχουν βαλτώσει. Κι όλα αυτά με περιορισμένους πόρους και σε περίοδο "ισχνών αγελάδων"...
Οι προτεραιότητες είναι πολλές και τα "αγκάθια" περισσεύουν. Μερικά παραδείγματα: στη σύγχρονη τέχνη θα πρέπει να βοηθήσεις κυρίως νέους δημιουργούς και ταυτόχρονα να ξεκολλήσεις την παλιά υπόθεση του ΦΙΞ. Στα μουσεία θα πρέπει να προωθήσεις νέες εκθέσεις, αλλά και να δώσεις ζωτικό χώρο στο πρώτο Αρχαιολογικό μας Μουσείο που ασφυκτιά... Στην αρχαιολογία θα πρέπει να εγκαινιάσεις ένα μουσείο αντάξιο της λάμψης της Ακρόπολης, αλλά και να πληρώσεις τους αρχαιολόγους όσα το ίδιο το κράτος τούς χρωστά... Βλέπετε, το εύρος είναι πολύ μεγάλο και τα προβλήματα ατελείωτα. Ηδη σε πολλά βρίσκουμε λύσεις. Κι εγώ βλέπω το ποτήρι πάντα μισογεμάτο...».
Και ποια είναι η δική σας οπτική;
«Προσπαθώ να αρθρώσω μια συνολική πολιτική προτεραιοτήτων για τον πολιτισμό, σε μια χώρα όπου ο πολιτισμός είναι το ιστορικό μας "πρώτο κινούν". Αυτό δεν είναι απλή υπόθεση. Δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν θα γίνει μόνο από έναν υπουργό. Θα γίνει από την πείρα που συσσωρεύσαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια και με τη συμβολή των ανθρώπων του πολιτισμού, εντός κι εκτός υπουργείου. Γιατί όσο τους γνωρίζω τόσο τους εκτιμώ περισσότερο. Και νομίζω ότι μπορούν να προσφέρουν πολλά στον τόπο. Αυτό το ανθρώπινο δυναμικό θέλω να αναδείξω για να το αξιοποιήσει η Ελλάδα. Τότε, ακόμα και αν δεν καταφέρω όλα όσα θέλω, θα έχουμε πάει πολλά βήματα μπροστά...».
Εχει, πάντως, κι αμαρτίες το εν λόγω υπουργείο. Κυρίως με τον τρόπο τον οποίο κατανέμει τα κονδύλια... Θα αλλάξετε αντίληψη;
«Ναι. Και νομίζω ότι έχω δείξει κάποια πρώτα δείγματα. Αλλά επειδή το εννοώ σοβαρά αυτό που λέω, δεν θα πω τίποτε παραπάνω για την ώρα...».
Για να ρωτήσω κάτι συγκεκριμένο: θα εξακολουθείτε να μοιράζετε, όπως κάποιοι από τους προκατόχους σας, επιχορηγήσεις για εκδηλώσεις, συλλόγους, εκκλησίες κ.λπ. και μάλιστα σε βάρος μνημείων ή ιστορικών κτιρίων, πολλά από τα οποία βρίσκονται υπό κατάρρευση;
«Εξαρτάται κάθε φορά από το πρόβλημα. Για παράδειγμα, ως προς τις εκκλησίες που αναφέρετε, πήρα την απόφαση στο εξής κονδύλια να δίνονται μόνο για ναούς που χρειάζονται έργα άμεσων σωστικών παρεμβάσεων. Λεφτά δεν υπάρχουν, άρα πρέπει κανείς να βάζει προτεραιότητες. Παράλληλα, το 0,5% του ετήσιου προϋπολογισμού του υπουργείου Πολιτισμού θα διατίθεται πλέον για επισκευές στα αυθεντικά οικήματα επιφανών Ελλήνων, τα οποία καταρρέουν».
Είναι κοινό μυστικό ότι διαμορφώνετε ένα καινούργιο ηγετικό προφίλ στη Νέα Δημοκρατία. Θα διεκδικήσετε κάποια στιγμή την ηγεσία; Θα συγκρουστείτε με την Ντόρα Μπακογιάννη;
«Δεν διαμορφώνω κάποιο "νέο" ή "παλαιό" ηγετικό προφίλ. Απλά είμαι ο εαυτός μου. Πολιτεύομαι όπως έκανα πάντα. Θέμα ηγεσίας της Νέας Δημοκρατίας δεν συζητάω, γιατί η συζήτηση για ένα θέμα που δεν το έχει αναδείξει η συγκυρία δεν είναι πολιτική συζήτηση, είναι "ομφαλοσκόπηση". Και δεν θα είμαι εγώ που θα συντηρήσω αυτή την εσωστρέφεια. Αντίθετα, κάνω ό,τι μπορώ για να τη σταματήσω. Τέλος, δεν προτίθεμαι να "συγκρουστώ" με κανέναν. Με πολλούς συναδέλφους μου σε πολλά συμφωνώ, σε κάποια διαφωνώ, όταν είναι απαραίτητο τα συζητάμε, συνήθως συνεννοούμαστε, καμιά φορά μπορεί να μην είναι εύκολο να τα βρούμε και η ζωή συνεχίζεται. Με την κ. Μπακογιάννη βρισκόμαστε στο ίδιο κόμμα και στην ίδια κυβέρνηση. Και μας απασχολεί όλους πώς αυτή η κυβέρνηση θα πάει καλά. Δεν με απασχολεί τίποτε άλλο. Κι αν με απασχολούσε, δεν θα ήμουν ο εαυτός μου, ούτε θα προσέφερα στον τόπο εκείνα που μπορώ. Γι' αυτό κι όταν ερωτώμαι σχετικά, "κόβω" την κουβέντα για τη "διαδοχολογία". Κι αυτό θα εξακολουθήσω να κάνω...». *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου