Βlogs: τόποι ενημέρωσης ή επιρροής;

Εχουν αποκτήσει μια ξεχωριστή θέση στο διαδικτυακό σύμπαν. Ποια η σχέση των «πολιτών δημοσιογράφων»

Του ΧΑVΙΕR ΤΑRΝΙSΙΕΝ

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ αποκλειστικές ειδήσεις, σχολιάζουν την επικαιρότητα, επικρίνουν τους μεγάλους αυτού του κόσμου. Ορισμένοι τους αποκαλούν «πολίτες δημοσιογράφους». Αλλοι τους αποδίδουν τον λιγότερο κολακευτικό χαρακτηρισμό «δημοσιογράφοι με πιτζάμες». Κανείς
όμως δεν μπορεί να τους αγνοήσει. Οι μπλόγκερ και οι άλλοι συντάκτες του Διαδικτύου έχουν αποκτήσει μια θέση στον ήλιο του συστήματος της ενημέρωσης. Οι επιχειρήσεις γρήγορα κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να τους προσπεράσουν. «Είμαστε υποχρεωμένοι να τους λάβουμε υπόψη,κατ΄ αρχήν μόνο και μόνο για να αποφύγουμε μια αρνητική δημοσιότητα
στο Διαδίκτυο» υπογραμμίζει η Αν Σαπιρό-Νιέλ, πρόεδρος του Συνδέσμου Επαγγελματιών των Δημοσίων Σχέσεων. «Η δυσκολία έγκειται στο ότι οι κανόνες δεν είναι οι ίδιοι όπως με τους δημοσιογράφους.Για παράδειγμα,δεν εξασφαλίζουμε δικαίωμα επανόρθωσης σε περίπτωση που γίνει κάποιο λάθος». «Οι απόψεις είναι εξαιρετικά μοιρασμένες
και οι πρακτικές πολύ διαφορετικές»
παραδέχεται η Σοφί Κορνέ του πρακτορείου C΄est dit, c΄est ecrit. «Πρέπει να στέλνουμε προϊόντα,βιβλία,στους μπλόγκερ,να τους καλούμε σε δημοσιογραφικά ταξίδια,όταν ξέρουμε ότι θα πρέπει να τα πληρώσουμε όλα εμείς επειδή οι ίδιοι δεν αποζημιώνονται για τα έξοδά τους από τον εργοδότη τους;».


Σε ορισμένους τομείς οι μπλόγκερ παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην επιρροή του κοινού. Σε αυτούς περιλαμβάνονται τα βίντεο γκέιμ, η πληροφορική και το high-tech, αλλά επίσης η διατροφή, η μαγειρική, η διακόσμηση, η μουσική, η ψυχαγωγία με την ευρεία έννοια. Οι επιχειρήσεις καταφεύγουν σε εξειδικευμένα πρακτορεία που παρακολουθούν τα μπλογκ. «Οι μπλόγκερ δυσχεραίνουν το έργο των δημοσίων σχέσεων με τον Τύπο» εξηγεί ο Λυντοβίκ Μπαζάρ, διευθυντής ενός τέτοιου πρακτορείου, του Ηuman to Ηuman. «Η πρακτική που ακολουθούν είναι θεμελιωδώς διαφορετική από αυτή των δημοσιογράφων. Δεν σέβονται τους τρεις θεμέλιους λίθους του δημοσιογραφικού επαγγέλματος,δηλαδή την αποστασιοποίηση,την αντικειμενικότητα και την επαλήθευση των πηγών.Βρίσκονται μέσα σε απόλυτη υποκειμενικότητα σε σχέση με το αντικείμενό τους.Βιώνουν τη δραστηριότητά τους σαν ένα πάθος.Αφηγούνται τον εαυτό τους. O ταν ένας μπλόγκερ φθάνει σε μια συνέντευξη Τύπου,το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να φωτογραφηθεί ή να ζητήσει να τον φωτογραφίσουν...».


Ακόμη και οι υψηλοί θεσμοί έχουν αναγκαστεί να συμβιβαστούν με αυτούς τους νέους σχολιαστές της δημόσιας ζωής. Στη συνάντηση του Μπαράκ Ομπάμα με τον Νικολά Σαρκοζί τον Ιούλιο του 2008, η γαλλική προεδρία είχε προσφέρει διαπίστευση σε περίπου δέκα μπλόγκερ. «Το βασικό κριτήριο παραμένει η επαγγελματική δημοσιογραφική ταυτότητα» διευκρινίζει ο Φρανκ Λουβριέ, υπεύθυνος επικοινωνίας του Μεγάρου των Ηλυσίων. «Είμαι όμως υπέρ τού να ανοίξουμε τις πόρτες μας στους μπλόγκερ με τη μεγαλύτερη επιρροή.Σε αυτούς που έχουν μια νομιμότητα στο επάγγελμά τους και τα μπλογκ τους έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα» . Η γαλλική προεδρία έχει οργανώσει μια μονάδα παρακολούθησης των μπλογκ. Το Γραφείο Τύπου του γάλλου πρωθυπουργού, ωστόσο, περιορίζεται στο κριτήριο της επαγγελματικής δημοσιογραφικής ταυτότητας. «Για λόγους ασφαλείας» διευκρινίζει η υπεύθυνη, Μιριάμ Λεβί.


Η άλλη δημοσιογραφία
Από την πλευρά του το γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα διαπίστευσε μπλόγκερ στο συνέδριό του στη Ρεμς πέρυσι τον Νοέμβριο. Το γεγονός ότι η επαγγελματική δημοσιογραφία και τα μπλογκ αποτελούν σε μεγάλο βαθμό συγκοινωνούντα δοχεία ανατρέπει τις συνήθειες. «Βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που μπορεί να συγκριθεί με την εποχή της ελεύθερης ραδιοφωνίας» λέει ο Μπενουά Ραφαέλ, αρχισυντάκτης του δικτυακού τόπου LaΡost. «Τα μπλογκ επιτρέπουν την ανάδειξη νέων ταλέντων τα οποία στη συνέχεια μπορεί να εξελιχθούν σε εξαιρετικούς δημοσιογράφους» .


Ο Ερίκ Μαρκί, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Χορήγησης Επαγγελματικής Δημοσιογραφικής Ταυτότητας, είναι λιγότερο επιεικής. «Το να λέει κανείς συνεχώς ότι ο καθένας μπορεί να γίνει δημοσιογράφος υποτιμά αυτό το επάγγελμα και αποκρύπτει το γεγονός ότι η καλή ενημέρωση έχει κόστος.Στο κάτω κάτω δεν μιλάει κανείς για “πολίτες χειρουργούς”.O όρος “πολίτης” δεν χρησιμεύει παρά στο να κρύψει μια υποτίμηση της ενημέρωσης και μια αποσταθεροποίηση του επαγγέλματος.Εχουμε ήδη κατεβεί πολύ χαμηλά στα κριτήρια χορήγησης της δημοσιογραφικής ταυτότητας».


Συμπληρωματικός ρόλος
Ωστόσο οι περισσότεροι μπλόγκερ δεν θεωρούν εαυτούς δημοσιογράφους. Συχνά μάλιστα υιοθετούν- ρητά ή μη- κριτική στάση απέναντι στον Τύπο. «Ο ψηφιακός δημόσιος χώρος επιτελεί συμπληρωματικό ρόλο, είναι λοιπόν αρκετά λογικό να λειτουργεί αντιδραστικά ή διορθωτικά» εξηγεί ο Νικολά Βανμπρεμέερς ή Versac, συγγραφέας ενός πολιτικού μπλογκ από το 2003 ως το 2008. «Εγώ ο ίδιος δεν έχω επαγγελματική σχέση με την ενημέρωση.Εχω τη δική μου ιεράρχηση».


Αν περιοριστούμε στα στατιστικά στοιχεία, οι αριθμοί είναι με το μέρος των μπλογκ. Σύμφωνα με την Επιτροπή Χορήγησης Δημοσιογραφικών Ταυτοτήτων, στη Γαλλία έχουν χορηγηθεί 37.000 δημοσιογραφικές ταυτότητες, ενώ σύμφωνα με το Wikio τα μπλογκ ανέρχονται σε 60.000-70.000.


BHMA