Το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει από την σκανδαλολογία

Του ΓΙΑΝΝΗ ΛΟΥΛΗ


Η τελευταία δημοσκόπηση της GPO αποτελείται από δύο έρευνες. Η πρώτη αφορά τις Ευρωεκλογές. Η δεύτερη – που ακολουθεί ως χρονικό στάδιο για να μην επηρεάσει τις αντιδράσεις των ψηφοφόρων στα ζητήματα τα οποία αφορούν τις Ευρωεκλογές – εντοπίζει το ενδιαφέρον της στα θέματα εσωτερικής επικαιρότητας.

Τα τελευταία άλλωστε έχουν, ειδικά την περίοδο αυτή, ξεχωριστή σημασία με δεδομένη τη στρατηγική της σκανδαλολογίας που υιοθετεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Είναι άλλωστε ξεκάθαρη η επιλογή αυτή, καθώς το ΠΑΣΟΚ εγείρει μια αλυσίδα αιτημάτων για τη δημιουργία αλλεπάλληλων προανακριτικών επιτροπών. Άρα το κεντρικό ερώτημα που προκύπτει είναι αναπόφευκτο: Έχει ενισχυθεί πολιτικά το ΠΑΣΟΚ από την πολιτική της σκανδαλολογίας στην οποία έχει επενδύσει το μεγαλύτερο τμήμα του πολιτικού του κεφαλαίου;

Τα στοιχεία της δημοσκόπησης (συν οι ξεκάθαρες και στοχευμένες ερωτήσεις της GPO) προσφέρουν τα δεδομένα για μια ολοκληρωμένη απάντηση στο παραπάνω ερώτημα:

Πρώτον, η σκανδαλολογία (συγκρίνοντας με τα στοιχεία του προηγούμενου μήνα) δεν έχει βοηθήσει τον Γιώργο Παπανδρέου να ενισχύσει το «πρωθυπουργικό» προφίλ του, δηλαδή ένα πεδίο όπου εμφανίζει την μεγαλύτερη στρατηγική αδυναμία του. Η αποδοχή του στο δείκτη αυτό παραμένει στάσιμη στο 36,1%, ενώ ο Καραμανλής σημειώνει άνοδο από 39,7% (που αποτελούσε χαμηλό διαχρονικό του σημείο) στο 42,5%. Άρα η απόσταση ανάμεσα στους δύο πολιτικούς, που είχε αρχίσει να μειώνεται τον Μάρτιο, τώρα εκ νέου διευρύνεται. Με δυο λόγια, ενώ ο Καραμανλής ξαναχτίζει την κύρια δύναμή του, ο Παπανδρέου, σκανδαλολογώντας, δεν κερδίζει πόντους σε «Πρωθυπουργικότητα».

Δεύτερον, η σκανδαλολογία δεν έχει βοηθήσει τον Παπανδρέου να ενισχύσει ούτε τα ηγετικά του προσόντα, ούτε την οικονομική του αξιοπιστία. Έτσι στο πεδίο της προσωπικής σύγκρισης των ηγετών των μεγαλύτερων κομμάτων για τον χειρισμό των οικονομικών, ενώ ήταν ουσιαστικά «ισόπαλοι» στο δείκτη αυτό τον Μάρτιο (λόγω φθοράς της εικόνας Καραμανλή), τώρα ο Κώστας Καραμανλής προηγείται εκ νέου με 2%. Παράλληλα στη συνολική σύγκριση στο πεδίο της «αποτελεσματικότητας», η διαφορά υπέρ του Καραμανλή είναι 6%. Συνολικά στα «ηγετικά» χαρακτηριστικά η υπεροχή Καραμανλή τείνει και πάλι να ενισχύεται, με τον Παπανδρέου να μένει «στάσιμος» και να κυριαρχεί πάντα στο πεδίο της «συμπάθειας».

Τρίτον, αναφορικά με τα σκάνδαλα, η δυσπιστία της κοινής γνώμης είναι προφανώς δεδομένη ότι η «αλήθεια» δεν θα αποκαλυφθεί. Τούτο αφορά και τα δύο επίκαιρα ζητήματα της Siemens, αλλά και την υπόθεση Παυλίδη. (Του οποίου η παραίτηση ζητείται, αν παραπεμφθεί από το 86,4% με το 48,1% να δηλώνει πως η παραπομπή και μη παραίτησή του πρέπει να οδηγήσει σε εκλογές). Με δεδομένο το κλίμα αυτό, το 68,1% πιστεύει πως η κυβέρνηση επιδιώκει να «συγκαλύψει» σκάνδαλα και μόνο το 27,5% διατείνεται ότι επιδιώκει να «αποκαλύψει την αλήθεια». Αν όμως η αντίδραση αυτή είναι αναμενόμενη, ακολουθεί μια επόμενη (και πολύ χαρακτηριστική) αντίδραση που δείχνει το γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει πόντους από την σκανδαλολογία: Και τούτο διότι μόνο το 27,4% πιστεύει ότι η πολιτική του ΠΑΣΟΚ για τα σκάνδαλα έχει ως στόχο «την αποκάλυψη της αλήθειας», με το 67,2% να πιστεύει ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιλέγει την «σκανδαλολογία» απλώς για να προσπορισθεί «κομματικά οφέλη».

Τέταρτον, ένα επόμενο κρίσιμο ζήτημα αφορούσε (και το ερώτημα αυτό ανήκε στο τμήμα της έρευνας που προσέγγιζε τις Ευρωεκλογές) το κριτήριο της ψήφου στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση (τις Ευρωεκλογές), καθώς έτσι σταθμίζονταν το «βάρος» των σκανδάλων στα οποία υπερεπενδύει ο Γιώργος Παπανδρέου. Το 77,7% ανέφερε τα οικονομικά, το 29,2% την Παιδεία, το 28,8% την εγκληματικότητα και βία, το 18,5% την υγεία και μόνο το 14,7% τα σκάνδαλα! (με τα θέματα εξωτερικής πολιτικής στο 9,7%).

Άρα, τα στοιχεία της δημοσκόπησης της GPO δεν θα μπορούσαν να είναι πιο καθαρά: Η σκανδαλολογία, στην οποία τόσο επενδύει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν του προσφέρει πλέον οποιοδήποτε κέρδος. Φυσικά τα ζητήματα όπως το Βατοπέδι, αλλά και θέματα συμπεριφορών ανθρώπων της εξουσίας, έχουν αυτοτραυματίσει το κυβερνών κόμμα. Άλλωστε αυτά ακριβώς λειτούργησαν ως καταλύτης για την αλλαγή του σκηνικού. Όμως, τα συγκεκριμένα αυτά φορτία για την κυβέρνηση έχουν εξαντλήσει τις επιπτώσεις τους.

Τούτο δεν το έχει αντιληφθεί η ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ επικεντρωνόμενη στρατηγικά στη σκανδαλολογία. Έτσι χωρίς να κερδίζει τίποτα το ουσιαστικό πολιτικά, ξεστρατίζει από τα στρατηγικά ζητήματα που κάνουν δυο στους τρεις ψηφοφόρους (όπως έχουν δείξει προγενέστερες έρευνες της GPO) να πιστεύουν ότι είναι ανέτοιμο να κυβερνήσει. Καθώς η ηγετική του εικόνα (αν και αποπνέει συμπάθεια) στερείται «βάρους». Ενώ στο κρίσιμο θέμα της οικονομίας αδυνατεί να πείσει ότι διαθέτει αξιόπιστη εναλλακτική λύση. Είναι κυρίως στην οικονομία που «κολλάει» η εικόνα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και της ηγεσίας της, με αποτέλεσμα να στερείται δυναμικής. Παρά τις δυσκολίες της κυβέρνησης.

Η σκανδαλολογία λοιπόν τροφοδοτείται επί ματαίω, από εκείνους που δεν οφελούνται πλέον από αυτήν. Το πολιτικό κλίμα επιβαρύνεται συνολικά. Ο τόπος χάνει διότι εντείνεται η κομματική σύγκρουση. Έτσι εξανεμίζεται κάθε περιθώριο στοιχειώδους πολιτικής συνεννόησης. Αλλά και νηφάλιας συζήτησης για την οικονομική κρίση.