Η πρόληψη των πυρκαγιών

Tου Αθανασιου Ελλις

Tο κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι η λήψη προληπτικών μέτρων και όχι η εκ των υστέρων αντίδραση, όσο καλά οργανωμένη και αν είναι αυτή, επεσήμαινε σε συνέντευξή του τον Αύγουστο του 2007 ο πρόεδρος της Βουλής της Καλιφόρνιας. Η τοποθέτησή του δεν ήταν θεωρητική. Είχε εφαρμοστεί στην πράξη και η εμπειρία που κατέθετε ήταν και παραμένει διδακτική για την Ελλάδα.

Τη στιγμή που οι πυρκαγιές παίρνουν ζωές, καταστρέφουν περιουσίες και προκαλούν ανυπολόγιστη ζημία στο περιβάλλον, ο Αμερικανός νομοθέτης τόνιζε ότι η Καλιφόρνια ψηφίζει νόμους και προβαίνει σε συγκεκριμένες κινήσεις για να είναι έτοιμη. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν ξεσπούν φωτιές. Η Φύση ακολουθεί τους δικούς της κανόνες. Η ξηρασία και οι ισχυροί άνεμοι αποτελούν μόνιμο σύμμαχο της πύρινης λαίλαπας σε περιοχές όπως η Καλιφόρνια, η Ελλάδα και άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης. Ομως, η πρόληψη δεν αφορά τη Φύση. Αφορά τον άνθρωπο.

«Σε ολόκληρη την πολιτεία λαμβάνουμε προληπτικά μέτρα. Δεν ξέρω αν το ίδιο γίνεται και στην Ελλάδα, αλλά λόγω της πικρής εμπειρίας του παρελθόντος εμείς το κάνουμε κάθε χρόνο. Υπάρχουν συγκεκριμένες περιοχές όπου οι πιθανότητες εκδήλωσης πυρκαγιάς είναι αυξημένες. Εχει σημασία ο τρόπος που φυτεύουμε τα δένδρα. Μερικές φορές στις “επικίνδυνες” περιοχές κόβουμε αρκετά δένδρα εκ των προτέρων για να δυσχεράνουμε την εξάπλωση της φωτιάς, αν ξεσπάσει. Επίσης, σε περιοχές που οι ειδικοί των υπηρεσιών μας γνωρίζουν ότι είναι υπερβολικά ξηρές ρίχνουμε μεγάλες ποσότητες νερού προληπτικά. Εχουν επανειλημμένα υπάρξει και περιπτώσεις όπου ξέσπασαν φωτιές εκεί που δεν το περιμέναμε και είχαμε μεγάλες καταστροφές, όπως πρόσφατα στο Τάχο. Εκεί ασκήθηκε κριτική στην υπηρεσία προστασίας του περιβάλλοντος του Τάχο, διότι είχε αντιταχθεί στην προληπτική κοπή δένδρων, επιλογή που, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, ήταν καταστροφική».

Ο πρόεδρος της Βουλής της Καλιφόρνιας υπογράμμιζε επίσης την ανάγκη οι δυνάμεις που αναλαμβάνουν την πυρόσβεση να είναι όχι μόνο αριθμητικά επαρκείς, αλλά να διαθέτουν σωστή προετοιμασία και ψυχολογία: «Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις που έχουμε ευθύνη, όπως στη φωτιά του Λος Αντζελες, όπου αν και γνωρίζαμε ότι είναι επικίνδυνη περιοχή, δεν ενεργήσαμε έγκαιρα, αλλά εδώ το πρόβλημα ήταν τελείως διαφορετικό και αφορά τον πόλεμο του Ιράκ. Στις πολιτείες ένας από τους κύριους σκοπούς της Εθνικής Φρουράς είναι η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών όπως είναι οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές. Η μεγάλη πλειοψηφία των μελών της έχει κάνει δύο ή και τρεις περιοδείες στο Ιράκ. Ετσι, όχι μόνο δεν έχουμε τον αναγκαίο αριθμό, αλλά πολλοί από αυτούς είναι εξαντλημένοι ή απλά καταβεβλημένοι ψυχικά».

Επηρεασμένος από την πραγματικότητα μιας χώρας όπου οι αρμόδιοι συχνά δεν γνωρίζουν να χειριστούν τον τομέα ευθύνης τους, και σχεδόν πάντα αντιδρούν εκ των υστέρων, ο γράφων αναρωτήθηκε εάν είναι εφικτό να λαμβάνονται όλα αυτά τα μέτρα πριν εκδηλωθούν οι φωτιές: «Μα, φυσικά πριν. Μερικές φορές το μετά είναι αργά. Θέλει γνώση της περιοχής, συνεργασία και προληπτικό σχεδιασμό. Δεν είμαστε παντογνώστες».