Η συντριβή της ενημέρωσης...

του Θανάση Μαυρίδη


Ο κ. Καραμανλής και ο κ. Παπανδρέου έχουν ένα κοινό στοιχείο: Θριάμβευσαν σε εκλογικές αναμετρήσεις έχοντας απέναντί τους τον Τύπο. Το αναγνωστικό κοινό των εφημερίδων και οι θεατές των τηλεοπτικών δελτίων ειδήσεων δεν δέχτηκαν στην πράξη τη χειραγώγηση που επιχειρήθηκε. Ο πολιτικός κόσμος βγαίνει νικητής μέσα απ’ αυτές τις «αναμετρήσεις». Οι ηττημένοι θα πρέπει να αναζητηθούν ανάμεσα στους αναγνώστες, στον ίδιο τον Τύπο και στη Δημοκρατία μας...

Ας ξεκινήσουμε με τον σημερινό Πρωθυπουργό, επειδή οι μνήμες είναι ακόμη νωπές. Άλλωστε δεν έχει περάσει ακόμη χρόνος από τότε που ο κ. Παπανδρέου παρουσιαζότανε ανίκανος όχι μόνο για να κυβερνήσει τη χώρα, αλλά για να οδηγήσει ένα ποδήλατο ή να κουμαντάρει ένα κανό. Ο «Γιωργάκης» ήταν για μία μεγάλη μερίδα του Τύπου ο άνθρωπος που θα μπορούσε να παίξει με τα παιγνίδια του, όχι να εκλεγεί πρωθυπουργός. Η δημόσια αυτή απαράδεκτη εικόνα για έναν άνθρωπο που εκπροσωπεί ένα σεβαστό κομμάτι του ελληνικού λαού ήταν κυρίαρχη για περισσότερα από 5 χρόνια. Λίγες μέρες, όμως, πριν από τις εκλογές κι ενώ ήταν φανερό από τις δημοσκοπήσεις ότι θα ήταν ο νέος και αναμφισβήτητος πρωθυπουργός, ο «Γιωργάκης» έγινε Γιώργος...

Αν γυρίσουμε το ρολόι του χρόνου στο 2000 – 2004, θα δούμε ότι και ο κ. Καραμανλής έτυχε τότε μιας ανάλογης αντιμετώπισης από το εκλεκτό σώμα των επιχειρηματιών του Τύπου. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς; Τα απαράδεκτα σχόλια στις παραπολιτικές σελίδες ή την απίστευτη μεταστροφή που παρατηρήθηκε σε εφημερίδες και κανάλια όταν ο κ. Καραμανλής κέρδισε την εκλογική μάχη;

Ο κ. Καραμανλής, πάντως, γρήγορα δέχτηκε με ανακούφιση την θαλπωρή που του πρόσφεραν τα διθυραμβικά για την διακυβέρνησή του σχόλια όσων των πολέμαγαν μέχρι τότε λυσσαλέα. Κι όπως ήταν αναμενόμενο, τον «ξέχασαν» και πάλι λίγες μέρες πριν την προβλεπόμενη συντριβή του, όταν τα Μέσα ανακάλυψαν τον νέο τους «αγαπημένο», τον κ. Παπανδρέου. Το ερώτημα που μένει για να απαντηθεί είναι αν ο κ. Παπανδρέου έχει διδαχτεί κάτι από τα λάθη του κ. Καραμανλή κι αυτό θα το μάθουμε πολύ σύντομα...

Ο κόσμος του Τύπου παραπονιέται πυκνά συχνά για την κυκλοφοριακή καθίζηση των εφημερίδων, για την απαξίωση της κοινωνίας στο ρόλο του δημοσιογράφου. Για τον δικό μας μικρόκοσμο των επαγγελματιών της πληροφόρησης φταίει για τα δεινά μας κάποιος εξωτερικός παράγοντας, ας πούμε η συνήθεια των Ελλήνων να μη διαβάζουν ή η οικονομική κρίση που δυσχεραίνει την ανάγνωση πολλών εφημερίδων. Ποτέ, μα ποτέ, δεν σκεφτήκαμε ότι μπορεί να φταίμε κι εμείς για το γεγονός ότι πυροβολήσαμε και εκτελέσαμε το βασικό μας προϊόν, την αξιοπιστία. Είναι σαν να έχει κάποιος ένα γαλατάδικο και να πουλάει στους πελάτες του χαλασμένο γάλα. Τη μία φορά θα είναι ατύχημα, αλλά την τρίτη ή τέταρτη φορά θα είναι εγκληματική αμέλεια που θα γίνει ή σκοπίμως ή από βλακεία, που σε κάθε περίπτωση θα οδηγήσει το κατάστημα στο λουκέτο.

Ας το πάρουμε, επιτέλους, απόφαση, εμείς οι επαγγελματίες του Τύπου ότι ο κόσμος δεν τρώει κουτόχορτο. Δεν είμαστε εμείς οι έξυπνοι που μία αόρατη αρχή μας διόρισε ως καθοδηγητές των μαζών. Αν αυτό πιστεύουμε, κάπου έχουμε κάνει λάθος. Μα τότε δεν πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη η αποδοχή του προϊόντος της εργασίας μας από τον κόσμο. Αν η πληροφόρηση που προσφέρουμε στον αναγνώστη είναι αν ο κ. Παπανδρέου, για παράδειγμα, είναι καλός ποδηλάτης ή όχι, τότε και ο αναγνώστης έχει δικαίωμα να μην αγοράσει το έντυπο κι αυτό δεν αποτελεί, σας διαβεβαιώνω, κίνδυνο για την Δημοκρατία μας...

Δύο πολιτικοί αρχηγοί κέρδισαν δύο μεγάλες εκλογικές αναμετρήσεις, το 2004 και το 2009, έχοντας για μόνους συμπαραστάτες τους του πολίτες. Ο κ. Καραμανλής οδηγήθηκε σε μία μεγάλη συντριβή το 2009 γιατί ξέχασε ποιοι τον οδήγησαν στην εξουσία. Ο κ. Παπανδρέου έχει μία ελπίδα να μην το ξεχάσει, ακριβώς επειδή έχει δείξει ότι μαθαίνει εύκολα από τα δικά του λάθη και από τα λάθη των άλλων. Θα θυμάστε, για παράδειγμα, πόση ζημιά του έκανε πριν δύο χρόνια η κακή επικοινωνιακή διαχείριση των πυρκαγιών στην Ηλεία. Προσέξτε πώς διαχειρίστηκε φέτος την καταστροφική πυρκαγιά στην Αττική...

Η ήττα της ενημέρωσης είναι αναμφισβήτητη. Αντίθετα, νίκησε η πολιτική, καθώς είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κερδίζει κανείς την ιδεολογική του μάχη δίχως να συμβιβαστεί με κάθε είδους κατεστημένα.

Και το βασικό πρόβλημα του Τύπου σήμερα είναι ότι έχει γίνει κατεστημένο. Ένα κατεστημένο που δεν πείθει, που αρχίζει να θυμώνει τους ανθρώπους εκείνους που υποτίθεται ότι υπηρετεί. Το καλό της πολιτικής είναι ότι αποδεικνύει ότι έχει ακόμη μέσα τις αντοχές για να αντιμετωπίζει καλά οργανωμένα συμφέροντα.

Οι εκλογές άφησαν εκτός Βουλής πρωτοκλασάτα ονόματα της πολιτικής ζωής που στο προηγούμενο διάστημα εκτέθηκαν με τις ενέργειες τους απέναντι στο λαό. Μία ακόμη ενδιαφέρουσα, κατά την άποψή μας, παρατήρηση είναι ότι το εκλογικό σώμα έδειξε να αντιδρά σε πρόσωπα που προβλήθηκαν ιδιαίτερα και ίσως προνομιακά από μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα. Είναι ένα σαφές μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες.

Σε ό,τι αφορά τον πολιτικό κόσμο η κάθαρση επέρχεται δια μέσου των εκλογών. Για τον Τύπο όμως δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο. Όσο το κράτος είναι από τους βασικότερους διαφημιζόμενους, το... περίπτερο δεν είναι αρκετό για να «τιμωρήσει» και να οδηγήσει τους «παραβάτες» σε κάποια μορφή κάθαρσης ή έστω αυτοκάθαρσης...