Οι τραπεζίτες φέρνουν σήμερα το... λογαριασμό στον κ. Παπακωνσταντίνου

Του Γιάννη Αγγέλη


Αντιμέτωπος με το αναδυόμενο -και πάλι- υψηλό «country risk» της Ελλάδας και τις ισχυρές πιέσεις των ντόπιων και ξένων (ιδιωτικών) τραπεζιτών, βρίσκεται από σήμερα, πρώτη ημέρα εγκατάστασής του, ο νέος Υπ. Οικονομίας Γ. Παπακωνσταντίνου.

Μελέτες αναλυτών της ΕΚΤ και των Οίκων αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας (Fitch, S&P, Moody’s, κ.α.) βεβαιώνουν ότι για κάθε μονάδα αύξησης του ελλείμματος τα "ασφάλιστρα κινδύνου" και το κόστος εξυπηρέτησης των κρατικών ομολόγων αυξάνεται από 10 έως 60 bp (μονάδες βάσης), ανάλογα με τα υπόλοιπα στοιχεία δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας (χρέος, Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, «ανοικτή οικονομία», μέλος της ευρωζώνης ή όχι, κ.λ.π.).

Η προβολή του ελλείμματος για φέτος, δηλαδή από το προβλεπόμενο (αρχικά) 3,7% του ΑΕΠ σε 10% του ΑΕΠ -σύμφωνα πάντα με τις χθεσινές δηλώσεις Προβόπουλου από την Κωνσταντινούπολη- σε μία χώρα με το δεύτερο μεγαλύτερο χρέος της Ευρωζώνης, ισοδυναμεί όπως υπενθυμίζουν Έλληνες τραπεζίτες, με προειδοποίηση ότι το κόστος εξυπηρέτησης των κρατικών ομολόγων μπορεί ανά πάσα στιγμή να αυξηθεί από 63 bp το λιγότερο μέχρι και 360 bp επιπλέον, οδηγώντας τα spreads των δεκαετών ομολόγων από τα 127 bp που είναι σήμερα, σε επίπεδα υψηλότερα εκείνων που ήταν εν μέσω της κρίσης στις αρχές του χρόνου... Αυτό βέβαια το συνδέουν με τις εξελίξεις στην κατάσταση της οικονομίας της ευρωζώνης και κυρίως με τις κατευθύνσεις που θα δώσει το Ecofin του Δεκεμβρίου, όταν θα κριθεί το Πρόγραμμα Σταθερότητας της Γερμανίας και η στάση της Γαλλίας.

Το σενάριο αυτό -το χειρότερο δηλαδή που μπορεί να συμβεί- μοιάζει εφιαλτικό, αλλά βγαίνει από τις αδυσώπητες, για χώρες με υψηλό χρέος οικονομίες, μελέτες που γίνονται αυτό τον καιρό από τους αναλυτές των Οίκων αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας των χωρών της Ε.Ε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι επώνυμοι Έλληνες τραπεζίτες –όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Capital.gr– τόσο με την αρχική εμφάνιση της κρίσης πριν ένα χρόνο, όσο και πρόσφατα, προσπάθησαν να πάρουν αποστάσεις από τα "ασφάλιστρα κινδύνου" του ελληνικού δημοσιου και να πείσουν ξένους θεσμικούς επενδυτές στις παρουσιάσεις που έκαναν στο Λονδίνο, ότι το “risk premium” των δικών τους τραπεζικών ομολόγων «είναι στην πραγματικότητα μικρότερο από το “country risk” του ελληνικού δημοσίου...».

Οι «ντόπιοι» τραπεζίτες φοβούνται πως με τις πιέσεις που ασκεί η EKT και η ΤτΕ για άμεση βελτίωση της ποιότητας των κεφαλαίων τους (μεταξύ άλλων αντικατάσταση υβριδικών κεφαλαίων με αυξηση μετοχικού κεφαλαίου), σε συνδυασμό με την ανάδυση και πάλι στις αγορές κεφαλαίου του πιστοληπτικού κινδύνου της χώρας ως κεντρικού κριτήριου και για τον δικό τους δανεισμό, θα υποχρεωθούν να πληρώνουν πολύ ακριβότερα την αναχρηματοδότηση των δικών τους δανείων. Οταν συμβεί αυτό η μετακύλιση του παραπάνω κόστους στους δανειολήπτες θα είναι περίπου αυτόματη...

Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις κ. Λουκά Παπαδήμου την Δευτέρα από την Κωνσταντινούπολη. Ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ υποστήριξε ότι οι τράπεζες χρειάζονται περισσότερα και καλύτερα κεφάλαια και μια βελτιωμένη προσέγγιση στην προεξόφληση πιθανών ζημιών...

Όπως είπε στην συνεδρίαση του ΔΝΤ "Είναι αναγκαία η αύξηση του επιπέδου, της ποσότητας και της ποιότητας των κεφαλαίων των τραπεζών". Και για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις συμπλήρωσε ότι "οι τράπεζες που δανείζουν πρέπει να έχουν "προβλέψεις που βλέπουν αρκετά μπροστά...".

Αυτό το τελευταίο είχε ιδιαίτερη σημασία καθως μέσα στο επόμενο 18 ωριμάζει μεγάλος όγκος δανείων των ελληνικών τραπεζών που θα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν παράλληλα με την προβλεπόμενη αύξηση των «προβλέψεων», στις οποίες θα υποχρεωθούν από την κατακόρυφη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των πελατών τους (εκτιμήσεις ανεβάζουν το ποσοστό αυτό σε 7% έως και 10% με σημαντικές διαφορές από τράπεζα σε τράπεζα). Αν σ΄αυτά προστεθεί και η επαναφορά υψηλών "ασφαλίστρων κινδύνου" για τον κρατικό δανεισμό τότε τότε τα πράγματα μάλλον γίνονται... δύσκολα.

Το μήνυμα προς τον κ. Παπακωνσταντίνου αλλά και τους τραπεζίτες συνομιλητές του, συμπλήρωσε με δηλώσεις του από την Κωνσταντινούπολη και ο διοικητής της ΤτΕ ο κ. Γ. Προβόπουλος, επαναφέροντας την πάγια πρότασή του για ένα πολυετές πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης, "το οποίο θα συμβάλει στη μείωση των ασφαλίστρων κινδύνου που ενσωματώνονται στα επιτόκια δανεισμού του Δημοσίου και θα ενθαρρύνει την ανάληψη ιδιωτικών επενδυτικών πρωτοβουλιών, μεγεθύνοντας έτσι το αναπτυξιακό δυναμικό της οικονομίας...».

Καλημέρα κ. Παπακωνσταντίνου και... καλή τύχη.