Τα διλήμματα της Ν.Δ.

Tου Αθανασιου Ελλις

Με την επιλογή αρχηγού τα μέλη της Νέας Δημοκρατίας θα αποφασίσουν και για την ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος. Η «μεγάλη κεντροδεξιά παράταξη» θα αποφασίσει εάν θα είναι πρωτίστως «κεντρώα» ή «δεξιά». Οι υποψηφιότητες της κ. Μπακογιάννη και του κ. Σαμαρά καθιστούν το δίλημμα ξεκάθαρο. Η πρώτη παρουσιάζει ισχυρή διείσδυση στον λεγόμενο μεσαίο χώρο, όπου κινείται ιδεολογικά η συντριπτική πλειοψηφία των αναποφάσιστων, ενώ ο δεύτερος έχει απήχηση προς την άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος και δύναται να προσελκύσει απογοητευμένους νεοδημοκράτες που τα τελευταία χρόνια αποσκίρτησαν προς τον ΛΑΟΣ.

Το κεντρώο προφίλ του Δημήτρη Αβραμόπουλου «συμπληρώνει» τον Μεσσήνιο πολιτικό, αλλά οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στους δύο κύριους υποψήφιους παραμένουν, με αποτέλεσμα η εκλογή του νέου αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας να έχει σαφή ιδεολογικά χαρακτηριστικά.

Οι διαφορές αφορούν την προσέγγιση της οικονομίας, των κοινωνικών ζητημάτων, αλλά και της εξωτερικής πολιτικής. Η Ν.Δ. είναι κόμμα εξουσίας και ο αρχηγός της αποτελεί τον εν δυνάμει επόμενο πρωθυπουργό. Υπό αυτό το πρίσμα η εσωκομματική εκλογή παρουσιάζει ενδιαφέρον για εταίρους, συμμάχους και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα. Οι δύο μονομάχοι έχουν δώσει δείγματα γραφής στο εξωτερικό με τον τρόπο που χειρίσθηκαν τα εθνικά θέματα και τις σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο κατά τη θητεία τους ως υπουργοί Εξωτερικών. Η κ. Μπακογιάννη βρέθηκε στην ηγεσία της ελληνικής διπλωματίας για 3,5 χρόνια και ο κ. Σαμαράς για 2,5. Η σημασία του συγκεκριμένου υπουργείου και το διάστημα που παρέμειναν στην ηγεσία του δικαιολογεί συγκρίσεις, καθώς η μόνη άλλη υπουργική εμπειρία και των δύο ήταν μια δεκάμηνη θητεία στο υπουργείο Πολιτισμού.

Δικαίως ή αδίκως στις σημαντικές ξένες πρωτεύουσες η μεν χαρακτηρίζεται «ρεαλίστρια», ο δε «εθνικιστής». Αν από τις περιγραφές αυτές κάποιος σπεύσει να συμπεράνει πως εταίροι και σύμμαχοι θα προτιμούσαν την κ. Μπακογιάννη, δεν θα έχει άδικο. Ομως, την εκλογή θα κρίνουν τα μέλη της Ν.Δ. τα οποία δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι υιοθετούν την παραπάνω εκτίμηση της διεθνούς κοινότητας.

Το προφίλ των δύο υποψηφίων δεν έχει προκύψει τυχαία. Είναι απόρροια συγκεκριμένων κινήσεων. Ο κ. Σαμαράς έχει ταυτιστεί με τη μαξιμαλιστική θέση στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, ενώ η κ. Μπακογιάννη το προσέγγισε με διάθεση συμβιβασμού, προωθώντας την αποδοχή σύνθετης ονομασίας. Ιδιωτικώς ήταν σαφές εδώ και πολλά χρόνια ότι αυτή θα ήταν η τελική λύση, αλλά επίσημα η Αθήνα δεν είχε τολμήσει να διαφοροποιηθεί από την απόφαση του Συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών του 1992 που μιλούσε για ονομασία που δεν θα περιελάμβανε τον όρο Μακεδονία ή παράγωγά του. Ανάλογες διαφορές παρατηρούνται επίσης στην προσέγγιση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του Κυπριακού.

Από τη στιγμή που η Νέα Δημοκρατία είναι αξιωματική αντιπολίτευση και αποτελεί την εναλλακτική λύση, η διαφορετική προσέγγιση των υποψηφίων αρχηγών της σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική ενδιαφέρει εταίρους και συμμάχους, προσδίδοντας μια επιπλέον διάσταση στην εσωκομματική εκλογή της Ν.Δ.

Ο ρεαλισμός και η αναζήτηση λειτουργικών λύσεων μέσω συμβιβασμών καθιστά την Ντόρα Μπακογιάννη ελκυστική σε αρκετούς μετριοπαθείς ψηφοφόρους του μεσαίου χώρου αλλά και περισσότερο αποδεκτή στη διεθνή κοινότητα. Από την άλλη, ο πατριωτικά φορτισμένος λόγος του Αντώνη Σαμαρά, ιδιαίτερα στο παρελθόν, κάνει τον Μεσσήνιο πολιτικό προσιτό σε μεγάλη μερίδα των παραδοσιακών οπαδών της Ν.Δ., αλλά προβληματίζει αρκετούς εταίρους και συμμάχους, αν και σε περίπτωση εκλογής του στην προεδρία του κόμματος ίσως επιχειρήσει να αμβλύνει τις εντυπώσεις.