Φρουροί της κοινωνίας

Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου

Πρωταγωνιστές του περιθωρίου εκδικούνται, σύμφωνα με συμπαθούντες αναλυτές, την κοινωνία και δολοφονούν όργανα της τάξης ή και άλλους δημόσιους παράγοντες. Γιατί ακριβώς την εκδικούνται δεν είναι απόλυτα σαφές. Ισως επειδή τους έχει αφήσει στο περιθώριο και δεν έχει απλώσει τις στοργικές της φτερούγες –με χρήματα των σκληρά εργαζομένων φορολογουμένων προφανώς– για να τους φέρει κοντύτερα και να φροντίσει τις οικονομικές και άλλες τους ανάγκες. Αυτό που όμως όλοι παραβλέπουν είναι πως η λεγόμενη κοινωνία δεν είναι φιλανθρωπικό ίδρυμα. Αν υποθέσουμε πως έχει μια συμπαγή οντότητα αυτή έχει να κάνει με μια κοινότητα ανθρώπων σκληρά εργαζόμενων με στόχο τη δημιουργία ενός εύρωστου συνόλου με συνοχή και προοπτικές.

Να μην μας διαφεύγει πως η φορολογία αρχικά είχε την έννοια της συνεισφοράς των μελών μιας κοινότητας για την προστασία της ιδιοκτησίας, της ζωής και των ελεύθερων συναλλαγών των μελών της. Πολύ αργότερα μετετράπη σε μηχανισμό προστασίας των αδυνάτων. Και πάντα μέσα στα πλαίσια μιας αδιατάρακτης δημιουργικής συλλογικής πορείας. Τα τελευταία μόνο χρόνια έχει εγκατασταθεί σε αρκετές χώρες η ιδέα πως αυτοί που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να συνεισφέρουν, αποφασίζουν για το ύψος αλλά και για την τύχη των χρημάτων αυτών που υφίστανται κατά κύριο λόγο τα φορολογικά βάρη.

Όταν κάποιοι επιτίθενται κατά της κοινωνίας αυτή δεν είναι δυνατόν να μένει απαθής. Η αντίδρασή της δεν μπορεί παρά να είναι δύο ειδών. Προστασία ενάντια στην αποδόμησή της μέσω των νόμιμων θεσμικών της μηχανισμών είναι ο ένας τρόπος. Αυτοί δεν μπορεί παρά να είναι οι δυνάμεις του νόμου και της τάξης. Που εντούτοις εμφανίζονται εξαιρετικά αδύναμοι. Η αστυνομία μπορεί να χρησιμοποιήσει όπλα, με την ασφάλεια της ατιμωρησίας, σε ελάχιστες μοναχά περιπτώσεις. Τα δε τεχνικά της μέσα είναι ελάχιστα και ξεπερασμένα. Υπάρχουν μάλιστα περιπτώσεις που η δικαιοσύνη αποθαρρύνει τα όργανα της τάξης από την προσήλωση και ολοκλήρωση του καθήκοντός τους. Η αθώωση των «οικοδόμων» που έχτισαν το γραφείο καθηγητή του Παν/μίου της Θράκης, με αυτόν μέσα, είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση. Από τα πράγματα, τα χέρια της αστυνομίας είναι δεμένα, και ο άνθρωποί της ανυπεράσπιστοι στόχοι στις εκάστοτε ορέξεις των τρομοκρατών.

Ο μοναδικός άλλος τρόπος άμυνας που υπάρχει είναι η οργανωμένη αυτοδικία. Να γνωρίζουν δηλ. οι τρομοκράτες πως η ίδια η κοινωνία θα αναλάβει αυτόνομα να απαντήσει. Το πλεονέκτημα των παρανόμων του περιθωρίου είναι πως επιτίθενται σε μια κοινωνία μαθημένη στο λήθαργο της ατομικής απάθειας. Όταν οι πάντες έχουν μάθει να περιμένουν τα πάντα από την απρόσωπη «πολιτεία» εξυπακούεται πως και στα ζητήματα της ασφάλειας η αυτό-οργάνωση είναι μια παράδοξη κι άγνωστη έννοια.

Όπως τα παιδιά στο ελληνικό σχολείο μαθαίνουν πως τις όποιες υλικές αδυναμίες θα έρθει το «Υπουργείο» να τις καλύψει (η κοινή δράση γονέων και παιδιών για συλλογή χρημάτων είναι άγνωστη έννοια στην Ελλάδα) έτσι κι όταν οι τρομοκράτες αλωνίζουν στις γειτονιές της Αθήνας δεν αισθάνονται την πίεση οργανωμένων ομάδων πολιτών που, με την καθοδήγηση των αρχών, θα μάθουν να περιπολούν και να ελέγχουν τις όποιες ύποπτες κινήσεις γίνονται γύρω τους.

Δίχως όμως φρουρούς από τα σπλάχνα της η κοινωνία θα παραμείνει αναιμική. Ερμαια των διαθέσεων αυταρχικών πολιτικών αρχών και περιθωριακών συμμοριών.