Οι δύο κόσμοι του ΠΑΣΟΚ

Του Αλεξη Παπαχελα

Ολοι περιμένουμε να δούμε τις επόμενες εβδομάδες πώς θα πάει το ματς ανάμεσα στο παλιό βαθύ και το νέο ΠΑΣΟΚ. Γιατί, όπως εύστοχα επισημαίνει έμπειρο και βαρύ στέλεχος του κυβερνώντος κομματος, «έχουμε απέναντί μας τρία κόμματα αντιπολίτευσης, το ΚΚΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ και το βαθύ ΠΑΣΟΚ».

Οι γραμμές έχουν χαραχθεί εκατέρωθεν και δεν είναι πάντοτε ιδεολογικές. Βεβαίως και ζει και βασιλεύει ένα λαϊκό ή λαϊκίστικο ΠΑΣΟΚ, το οποίο αρνείται να καταλάβει ότι υπάρχει δημοσιονομική κρίση στη χώρα ή ότι χρειάζονται πράγματι μεταρρυθμίσεις. Πιστεύει αντιθέτως, πως και το ασφαλιστικό και το δημοσιονομικό λύνονται χωρίς πόνο και αυξάνοντας απεριόριστα τη φορολογία. Αυτό είναι το ΠΑΣΟΚ που στάθηκε απέναντι στις προθέσεις του κ. Γιώργου Παπανδρέου για την αλλαγή του άρθρου 16 του Συντάγματος και το οποίο βρήκε απέναντί του ο κ. Κώστας Σημίτης όταν πήγε να ανοίξει το ασφαλιστικό.

Αυτό, τέλος, είναι το ΠΑΣΟΚ όπως το εκφράζουν τα στελέχη του Πολιτικού Συμβουλίου και που θα μπορούσε άνετα να παίζει παλιές μαγνητοταινίες από αντίστοιχα όργανα του 1980 και κάτι. Πέραν, όμως, των ιδεολογικών διαφορών υπάρχουν και τα προσωπικά. Αυτό το ΠΑΣΟΚ αντιπαθεί σφόδρα δύο ειδών κυβερνητικά στελέχη: τους ανθρώπους της «προεδρικής φρουράς» στους οποίους εμπιστεύθηκε ο κ. Παπανδρέου κρίσιμα πόστα και τα λίγα επιτυχημένα στελέχη που ανέδειξε η διακυβέρνηση Σημίτη. Το ζήτημα είναι απλό και έχει να κάνει με θέματα επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς οι κομματικές «καραβάνες» δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί δεν βρίσκονται οι ίδιοι στα υπουργικά έδρανα.

Το μεγάλο ζήτημα είναι πως ούτε ο κ. Παπανδρέου ούτε και τα κυβερνητικά στελέχη που θέλουν πράγματι να παράγουν έργο μπορούν να το κάνουν αγνοώντας εντελώς το βαθύ ΠΑΣΟΚ. Ηδη το σκορ είναι 2-0 υπέρ του τελευταίου, αν σκεφθεί κανείς τη νίκη Παπουτσή και το άδειασμα Μπιρμπίλη στην υπόθεση του Αχελώου. Και στις δύο περιπτώσεις επικράτησαν οι παλιοί καλοί πελατειακοί κομματικοί υπολογισμοί.

Από εδώ και πέρα το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα κάνει ο κ. Παπανδρέου. Υπάρχει βεβαίως και η παλιά ανδρεϊκή μέθοδος σύμφωνα με την οποία «μιλάμε αριστερά, ενεργούμε όμως ρεαλιστικά», που απεδείχθη σωτήρια σε κρίσιμες περιστάσεις. Σίγουρα, πάντως, δεν αρκεί αυτό το «στηρίζουμε όλοι Παπακωνσταντίνου» αν δεν συνοδευθεί με έμπρακτη στήριξή του όταν προτείνει κάτι που δεν αρέσει στον Β ή στον Γ μέσα στο κόμμα ή στην κοινοβουλευτική ομάδα. Ηδη οι υπουργοί που δεν ήθελαν ουσιαστικά να σπάσουν αυγά γιατί φοβούνται το πολιτικό κόστος, τρίβουν τα χέρια τους γιατί θεωρούν ότι έχουν μαζί τους τον πρωθυπουργό. Και αντιστοίχως οι υπουργοί που θέλουν να πάρουν ρίσκα και να αφήσουν έργο, φοβούνται μήπως δεχτούν γκολ, γιατί δεν θα έχουν κανέναν πίσω τους. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά κρίσιμο για τον ίδιο τον πρωθυπουργό να δώσει το προσωπικό, δικό του, αυστηρό μήνυμα την επόμενη φορά που θα συγκρουσθούν οι δυνάμεις του στάτους κβο με τις δυνάμεις της μεταρρύθμισης.