Μια νύχτα στα μπουζούκια με την Ελλαδάρα

Tου Στέφανου Kασιμάτη

Τι είναι η πατρίδα μας; Στην παρούσα δραματική περίσταση, η πανταχόθεν βαλλομένη πατρίς μας θυμίζει μια παρέα «ωραίων τύπων», οι οποίοι έχουν περάσει μια αλησμόνητη νύχτα στα μπουζούκια και έχουν ξεμείνει τελευταίοι, ενώ το μαγαζί κλείνει και οι υπάλληλοι αρχίζουν να συμμαζεύουν το χάος.

Στην όψη και στη συμπεριφορά τους είναι ορατά τα επίχειρα της ευωχίας: μειωμένη αντίληψη της πραγματικότητος, αργά αντανακλαστικά, ακόμη και ψευδαισθήσεις, οι οποίες τους κάνουν να αντιδρούν σε πράγματα και καταστάσεις που δεν υπάρχουν στον χώρο (κάποιοι π.χ., βλέπουν την Wermacht να μπαίνει στην Αθήνα...). Ερχεται όμως και η τρομερή στιγμή της αλήθειας: ο λογαριασμός. Αρχικά, αντιδρούν υπερήφανα, σύμφωνα με το ισχύον έθος στους χώρους αυτούς: με μια περιφρονητική χειρονομία, χωρίς καν να τον κοιτάξουν, στέλνουν τον λογαριασμό πίσω, για να έλθει «βελτιωμένος» – δηλαδή, στα μέτρα τους. Η τελετουργία επαναλαμβάνεται δυο - τρεις φορές και, στο διάστημα αυτό, ένας από την παρέα (ας τον πούμε, Κωστάκη...) επωφελείται και, προφασιζόμενος ότι πηγαίνει στην τουαλέτα, γίνεται καπνός.

Τώρα, βρισκόμαστε στη δυσάρεστη φάση όπου οι υπόλοιποι της παρέας, έχοντας αρχίσει να «ξενερώνουν» από το σοκ, διαπραγματεύονται τα καθέκαστα του λογαριασμού με τον μετρ, ενώ τριγύρω τους έχουν μαζευτεί απειλητικά οι μπράβοι του καταστήματος. «Μα είναι δυνατόν 50 ευρώ το καλαθάκι τα λουλούδια!», διαμαρτύρονται με αξιολύπητο ύφος. Δεν μπορώ να προβλέψω την ακριβή μορφή που θα έχει το τέλος της ιστορίας. Οπωσδήποτε, όμως, δεν θα είναι happy end. Αλλ’ επειδή η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, από τις διάφορες ρεαλιστικές εκδοχές περί του τέλους, προτιμώ εκείνη που θέλει τους γλεντζέδες ξεμέθυστους, με σηκωμένα τα μανίκια, να πλένουν πιάτα στην κουζίνα του καταστήματος...

Κάπως έτσι είναι η κατάσταση. Βλέπετε όμως, οι ξένοι –οι μονίμως ξενέρωτοι– δεν ξέρουν τι είναι μια νύχτα στα μπουζούκια, oύτε πόσο γλυκιά είναι η νύχτα αυτή, όταν την περνάς με τα λεφτά των άλλων. Καιρός είναι λοιπόν να μάθουμε κι εμείς –το ξεχάσαμε τα τελευταία τριάντα χρόνια– τι σημαίνει να πληρώνεις τον λογαριασμό με τα δικά σου λεφτά! Υπενθυμίζω, για όσους είναι νεώτεροι ή έχουν ασθενή μνήμη ότι εις εκ των κορυφαίων εκφραστών του παπανδρεϊσμού ονόμασε κάποτε τα μπουζούκια «πολιτιστικά κέντρα», προκειμένου να δικαιολογήσει τη συμπερίληψή τους στα επιδοτούμενα από την Εργατική Εστία καταστήματα. Προκειμένου, δηλαδή, να επιδοτήσει, μέσω του κράτους, τη φοροδιαφυγή και την μαύρη οικονομία. (Αλλά –τι τα θέλετε;– όλοι έχουμε ασθενή μνήμη. Τιμάμε, λ.χ., έναν εκ των δανειστών του Ανδρέα Παπανδρέου για την ανέγερση της βίλας της οδού Αγράμπελης και μάλιστα ανεχόμαστε εκ μέρους του κηρύγματα κατά της διαφθοράς...)