Ερήμην κάθε πολιτικής διαδικασίας

Tου Χρηστου Γιανναρα

Γιατί άραγε η κυβέρνηση του Γ. Α. Παπανδρέου ευνοεί απροκάλυπτα τον πανικό στην ελλαδική κοινωνία; Η εύνοια του πανικού γίνεται εξόφθαλμη και μετρητή στα δελτία ειδήσεων των κρατικών καναλιών (είναι το βασικό μέσο κάθε κυβέρνησης για τη διαμόρφωση της ψυχολογίας των μαζών): Πόσος τηλεοπτικός χρόνος διατίθεται για τη διεκτραγώδηση του οικονομικού αδιεξόδου της χώρας, του πνιγμού που μας επιβάλλουν οι διεθνείς αγορές, της άρνησης ή της αδυναμίας των Ευρωπαίων εταίρων μας να στηρίξουν την ελλαδική οικονομία; Ποια διασταύρωση γίνεται, ποιος έλεγχος αξιοπιστίας του καταιγισμού απαισιόδοξων προβλέψεων από αναλυτές ή πολιτικούς διαχειριστές της διεθνούς οικονομίας; Γιατί απουσιάζει εντυπωσιακά από τα κρατικά κανάλια κάθε ενδεχομένως ενθαρρυντική (σοβαρή και έγκυρη) ανάλυση πολιτικών προτάσεων ή των κοινωνικών δυνατοτήτων για ενεργό, παλλαϊκή αντίδραση στη χρεοκοπία;

Το αποτέλεσμα της κυβερνητικής αβελτηρίας ή θελημένης πολιτικής είναι, να έχει ο πανικός παραλύσει τόσο τον ψυχισμό των πολιτών όσο και την αγορά. Γιατί ο πανικός γεννάει (πάντοτε) όργιο φημών: Σχεδόν ο κάθε πολίτης έχει «πληροφορηθεί» από κάποια «έγκυρη πηγή» ότι το έλλειμμα δεν είναι 13,7% του ΑΕΠ, αλλά 16%, ότι το εξωτερικό χρέος δεν είναι 370 δισ., αλλά τουλάχιστον 600, χωρίς να υπολογίζονται σε αυτό το ιλιγγιώδες ποσό, τα χρέη δημόσιων οργανισμών. Οργιάζουν οι φήμες ότι σε λίγο οι Τράπεζες δεν θα έχουν ρευστό για να αποδώσουν στους καταθέτες ή ότι το χρεοκοπημένο κράτος θα υποχρεωθεί να δημεύσει τις καταθέσεις, ενδεχόμενο που προκαλεί τη φυγή από τη χώρα (ή τη φύλαξη «κάτω από το στρώμα») πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ.

Τέτοιες φήμες μοιάζει...
...να συζητούνται σε κάθε γωνιά της χώρας – σε καφενεία, παρέες, λεωφορεία, λαϊκές αγορές, συμπτωματικές συναντήσεις στους δρόμους. Ο πανικός μεταδίνεται σαν τη φωτιά στο δάσος, πολλοί περιμένουν το αναπότρεπτο: ότι θα αρχίσουν να λεηλατούνται υπεραγορές τροφίμων, να ληστεύονται άνθρωποι μέρα μεσημέρι δημόσια, να αφαιρείται η ζωή για είκοσι ευρώ. Πανικοβάλλει το ερώτημα: σε τι θα διστάσουν ενάμισι εκατομμύριο μετανάστες όταν πρώτοι καταληφθούν από την απόγνωση που γεννάει η πείνα, τι θα συμβεί αν το κράτος καθυστερήσει την πληρωμή μισθών και συντάξεων για δύο ή τρεις μήνες, όπως κάνει, χρόνια τώρα, με τους συμβασιούχους;

Αυτόν τον δεδομένο ευφάνταστο πανικό η κυβέρνηση θέλει να τον αγνοεί σκόπιμα ή επιπόλαια ή από κουφόνοια. Δεν διανοείται να αντιτάξει την εγκυρότητα και την πειθώ της ειλικρίνειας στους φόβους και στη φημολογία που παραλύουν την ελλαδική κοινωνία. Αλλά ποιος από την κυβέρνηση να αναλάβει τέτοιο εγχείρημα; Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ολοφάνερα δεν επαρκεί, καμιάν επίσημη εμφάνισή του για παροχή ενθαρρυντικών διαβεβαιώσεων δεν θα την πάρουν οι άνθρωποι στα σοβαρά. Ο ευφυέστατος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει τόσες φορές (απειράριθμες) εκτεθεί (ή, σωστότερα, διασυρθεί) με παλινωδίες, αυτοαναιρέσεις, κραυγαλέα ασυνέπεια και απόλυτη έλλειψη ψυχραιμίας, ώστε έχει φτάσει να αποτελεί παραδειγματική περίπτωση αναξιοπιστίας. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ευγενέστατο πρωτοεμφανιζόμενο βλάστημα, δίνει περισσότερο την εικόνα μεταπτυχιακού φοιτητή ασκούμενου στην πρακτική της ειδικότητάς του, παρά ανθρώπου ικανού να εκφέρει λόγο αδέσμευτο από την προτεραιότητα εξυπηρέτησης εντυπώσεων. Κάτι ανάλογο και ο υπουργός Οικονομικών.

Επιπλέον, το πιθανότερο είναι να έχουν και τα κυβερνητικά στελέχη τα ίδια με τον μέσο πολίτη κενά πληροφόρησης. Μάλλον δεν πρόκειται ποτέ κανείς να μάθει τους λόγους που ανάγκασαν τον Κ. Καραμανλή, τον βραχύ, να παραιτηθεί έντρομος από κάθε απόπειρα αντίστασης στη φανερά επερχόμενη χρεοκοπία. Κανείς δεν θα μάθει ποτέ τις διεργασίες που οδήγησαν στη σκανδαλώδη ανατροπή κριτηρίων και αξιολογήσεων προκειμένου να εκλεγεί στην αρχηγία του κόμματός του ο σημερινός πρωθυπουργός. Ούτε τα υψηλότερα κυβερνητικά στελέχη δεν θα μάθουν ποτέ, από πού ανασύρθηκε ο παντελώς άγνωστος στον δημόσιο βίο Δημ. Δρούτσας για να του ανατεθεί ποιο; Το υπουργείο Εξωτερικών! Θα μείνει μάλλον για πάντα άγνωστο το γιατί, σε ώρες που η Ελλάδα παλεύει απεγνωσμένα να σωθεί με οποιοδήποτε τρόπο από την επίσημη κήρυξη πτώχευσης και στάσης πληρωμών, ο Δ. Δρούτσας συνάπτει «ιστορικής σημασίας συμφωνία» με την Τουρκία για την «εντατικοποίηση των διερευνητικών επαφών για το Αιγαίο», ενώ έχει παράλληλα επανενεργοποιηθεί, για επίσπευση «λύσης» του «Μακεδονικού», ο αυλοθεράπων του Πενταγώνου Μάθιου Νίμιτς.

Εχουμε οδυνηρά κενά πληροφόρησης για τις καίριες αποφάσεις που λαμβάνονται ερήμην κάθε πολιτικής διαδικασίας. Κρίνεται η επιβίωσή μας, ο ενδεχόμενος ή όχι ξεριζωμός και η προσφυγιά κάποιων από μας, αν θα έχουμε αύριο ψωμί και πολιτική ανεξαρτησία. Και παγιδευόμαστε από τα κρατικά δελτία ειδήσεων και τις κυβερνητικές ανακοινώσεις σε έναν πανικό που αφορά ίσως σε παραπλανητικό εντοπισμό της συμφοράς μας: Δεν είναι η οικονομική χρεοκοπία η κυρίως απειλή, η χρεοκοπία είναι (ίσως) η τεχνητή συνθήκη για να «τακτοποιηθούν» οι διακηρυγμένες ως πρωταρχικές επιδιώξεις των «συμμάχων» μας: Να κλείσει το Κυπριακό, να κλείσει το «Μακεδονικό», να μοιραστεί το Αιγαίο και η Θράκη.

Αυτό το «ίσως» είναι, ασφαλώς, προϊόν του πανικού μας, αλλά προϊόν με τετράγωνη λογική, όχι επιπόλαιο σκεύασμα «συνωμοσιολογίας». Η λογική λέει ότι με την Ελλάδα ξέγνοιαστη, έστω χάρη σε ψευδαισθήσεις σιγουριάς (μια και ανήκει στο «κλαμπ του ευρώ») τα συμφέροντα κάποιων «συμμάχων» της δεν προωθούνται. Με την Ελλάδα οικονομικά κατεστραμμένη και πανικόβλητη, όλα είναι δυνατά.

Γι’ αυτό, ακόμα και οι εναπομείναντες θαυμαστές του κορυφαίου ταλαντούχου αμοραλιστή τολμούν να παραγγέλνουν στον Δημ. Δρούτσα ότι: Ο Ανδρέας Παπανδρέου θα απέλυε πάραυτα τον υπουργό του των Εξωτερικών, αν διενοείτο να ξεκινήσει οποιεσδήποτε συνομιλίες με τους Τούρκους, χωρίς προηγουμένως να έχουν οι Τούρκοι 1) ανακαλέσει το casus belli, 2) ζητήσει συγγνώμη για την εν ψυχρώ εκτέλεση 1.450 Ελλήνων αιχμαλώτων στην Κύπρο, 3) δεχθεί την άρση των συνεπειών της «Μυστικής Πράξης 66»(;) όπως είχε συμφωνηθεί με τον Οζάλ. Και υπενθυμίζουν οι θαυμαστές του Ανδρέα την αποφασιστική συμβολή του Δημ. Δρούτσα στην κατάρτιση του Σχεδίου (πλεκτάνης) Ανάν, που για να το υποστηρίξει κανείς θα έπρεπε: ή να μην το έχει διαβάσει ή να το έχει διαβάσει και να μην το έχει καταλάβει ή να το υποστήριξε «εν διατεταγμένη υπηρεσία».

Οταν και από τους θιασώτες του παπανδρεϊσμού εγείρονται τέτοιας σαφήνειας αντιδράσεις, σημαίνει ότι η λογική του πανικού, έστω και μόνο με ενδείξεις, είναι ακαταμάχητη.