Ποντάρουν στο «Σχέδιο Β» για διάσωση της Ελλάδας!

Τι κρύβει η ξαφνική… λατρεία ξένων οίκων – Bloomberg για τα ελληνικά ομόλογα και η σκηνοθεσία για ράλι – «Ήπια» αναδιάρθρωση ελληνικού χρέους με μόνιμο μηχανισμό στήριξης των «αδύνατων» Ευρωζώνης μεθοδεύει το… ιερατείο Βρυξελλών-Φραγκφούρτης-ισχυρών τραπεζών – Κρατικά «οχυρά» στο τραπεζικό σύστημα επιχειρεί να στήσει η κυβέρνηση

Αντίβαρα στη «μαυρίλα» της κορυφούμενης ιρλανδικής κρίσης και στους φόβους για νέο ντόμινο στην περιφέρεια της Ευρωζώνης επιχειρεί να δημιουργήσει το ευρωπαϊκό «ιερατείο» Βρυξελλών, Φραγκφούρτης και μεγάλων τραπεζικών ομίλων, προωθώντας, παρά τις γερμανικές πεισματικές αρνήσεις, το «Σχέδιο Β» για οριστική διάσωση της Ελλάδας και των άλλων ασθενών οικονομιών της περιφέρειας, ενώ στην αγορά ομολόγων σκηνοθετείται προσεκτικά το επόμενο ράλι των ελληνικών τίτλων.Την ίδια ώρα η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να στήσει «κρατικά» οχυρά στο τραπεζικό σύστημα…
Η ιρλανδική… νάρκη στην Ευρωζώνη έχει πλέον εκραγεί, καθώς το Δουβλίνο ανακοίνωσε το σχέδιο ανάληψης βαρών του χρεοκοπημένου τραπεζικού συστήματος, με κόστος άνω των 50 δις. ευρώ, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε την απόφαση απόσυρσης από την αγορά ομολόγων ως το τέλος του έτους, με «πάγωμα» εκδόσεων, που παρά τις σχετικές διαψεύσεις είναι σαφές ότι προοιωνίζεται προσφυγή της χώρας στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης μέσα στον επόμενο χρόνο. Το δράμα της Ιρλανδίας και οι φόβοι για ντόμινο στην Πορτογαλία και την Ισπανία επιταχύνουν θεαματικά τις παρασκηνιακές διεργασίες για ένα «Σχέδιο Β», που θα επιτρέψει στην Ευρωζώνη να καθησυχάσει τις ανησυχίες των αγορών για τη βαθιά κρίση χρέους, που συνδυάζεται από απειλητικά φαινόμενα «διάβρωσης» της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος.

Οι διεργασίες αυτές εξελίσσονται παράλληλα σε δύο επίπεδα, καθώς στο παρασκήνιο συζητείται η δημιουργία μόνιμου μηχανισμού στήριξης των αδύναμων οικονομιών και σταθεροποίησης του ευρώ, που θα επιτρέψει και την «ήπια» αναδιάρθρωση χρεών των ασθενέστερων χωρών τα επόμενα χρόνια, ενώ στο επίσημο προσκήνιο της δημόσιας συζήτησης η Γερμανία αρνείται πεισματικά κάθε σκέψη για μόνιμη στήριξη των αδύναμων κρατών και προωθεί πιεστικά μια δρακόντεια αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, που θα επιβάλλει μια «αιματηρή» δημοσιονομική πειθαρχία και θα μεταφέρει το πολιτικό κέντρο βάρους των αποφάσεων στον πλούσιο Βορρά:

n Το άρθρο-κλειδί που δημοσιεύθηκε στους Financial Times, με τις «βαριές» υπογραφές δύο κορυφαίων Γερμανών καθηγητών, του Ιταλού συμβούλου του Έλληνα Πρωθυπουργού, Τομάσο Παντόα Σιόπα, και με την «προσυπογραφή» κορυφαίων ευρωπαϊστών πολιτικών (Ζακ Ντελόρ, Ρομάνο Πρόντι, Γιόσκα Φίσερ, Γκυ Φέρχοφσταντ), αποτυπώνει το «Σχέδιο Β» για έξοδο από την κρίση, που προωθούν Βρυξέλλες-Φραγκφούρτη και ηγετικοί τραπεζικοί κύκλοι της Ευρώπης.

n Εν ολίγοις, η προτεινόμενη λύση για σταθεροποίηση της Ευρωζώνης είναι να μονιμοποιηθεί η λειτουργία του μηχανισμού στήριξης, που «προικοδοτήθηκε» με 750 δις. ευρώ, για να στηρίξει τις ασθενείς οικονομίες, ώστε όχι μόνο να «θωρακίσει» τα αδύναμα κράτη από επιθέσεις των αγορών, αλλά και να διευκολύνει την αναγκαία αναδιάρθρωση χρέους της Ελλάδας (και όχι μόνο…), χωρίς την οποία η χρεοκοπία της χώρας μας είναι βέβαιη το 2014, όταν ο λογαριασμός τοκοχρεολυσίων θα εκτιναχθεί κοντά στα 90 δις. ευρώ.

n «Μια απόφαση για μόνιμο ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης δεν θα πρέπει να αποκλείει κρατικές χρεοκοπίες στην Ευρωζώνη. Μια διαδικασία ομαλής αναδιάρθρωσης χρεών είναι αναγκαία και θα πρέπει να συμφωνηθεί παράλληλα. Αλλά ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στήριξης δεν πρέπει να είναι προσωρινός. Θα πρέπει να ενσωματωθεί πλήρως στο θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», τονίζεται στο άρθρο.

n Ουσιαστικά, μέσα από τις γραμμές αυτού του βαρυσήμαντου κειμένου αναδύεται το πλαίσιο ενός συμβιβασμού που θα μπορούσε να επιτευχθεί, ανάμεσα στη γερμανική πάγια θέση («αφήστε τους αδύνατους να χρεοκοπήσουν») και στη θέση των περιφερειακών χωρών και της Γαλλίας υπέρ της εγκαθίδρυσης μηχανισμού παροχής στήριξης, για να αποφευχθούν χρεοκοπίες, με το κύριο κόστος να βαρύνει τους Γερμανούς φορολογούμενους. Αν περάσει αυτό το σχέδιο, υπερχρεωμένες χώρες με πρώτη την Ελλάδα θα διευκολυνθούν να αναδιαρθρώσουν τα χρέη τους και να δανεισθούν με χαμηλότερο κόστος, αλλά αυτή η παροχή θα συνδυασθεί με μεγάλες εκχωρήσεις εθνικής κυριαρχίας στο ενιαίο ευρωπαϊκό κέντρο άσκησης της οικονομικής πολιτικής, όπου κυρίαρχο ρόλο θα έχει το Βερολίνο, αλλά και με «σιδερένιες» δεσμεύσεις για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία στο διηνεκές.

n Σε επίπεδο επίσημου πολιτικού διαλόγου, η Γερμανία φαίνεται να κρατά σταθερή την άρνησή της για μονιμοποίηση, ή έστω και παράταση της λειτουργίας του μηχανισμού στήριξης και να πιέζει για δρακόντεια αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, ώστε οι δημοσιονομικά «απείθαρχοι» να έρχονται αντιμέτωποι με αυτόματα ευρωπαϊκά πρόστιμα και απώλεια του ρόλου τους στη λήψη των αποφάσεων στο πλαίσιο του Eurogroup. Μάλιστα, η Γερμανία θέλει να ενσωματώσει αυστηρότατη πρόβλεψη για μείωση του χρέους σε συγκεκριμένο, υψηλό ποσοστό από όσες χώρες έχουν ξεπεράσει το όριο του 60% του ΑΕΠ, θέση που προκάλεσε ακόμη και το ανοικτό ιταλικό βέτο στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup.

n Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η σκληρή στάση της Μέρκελ στη διαπραγμάτευση κρύβει την προσπάθεια της γερμανικής κυβέρνησης να μεγιστοποιήσει τα «ανταλλάγματα» που θα πάρει, για να συναινέσει τελικά στη μονιμοποίηση του μηχανισμού στήριξης των ασθενών οικονομιών. Η Γερμανίδα καγκελάριος, εκτιμούν πολιτικοί παρατηρητές, δεν μπορεί να γυρίσει στους ψηφοφόρους με «άδεια χέρια»: καθώς η ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης είναι εκ των πραγμάτων υποχρεωμένη να «βάλει πλάτη» στις αδύνατες, για να μη διαλυθεί η νομισματική ένωση, το Βερολίνο θα επιδιώξει μέχρι τέλους να εξασφαλίσει ανταλλάγματα και εγγυήσεις, που θα ενισχύουν την επιρροή του στην κοινή οικονομική πολιτική και θα ελαχιστοποιούν τα βάρη που θα αναλάβουν τελικά οι Γερμανοί φορολογούμενοι.

Πώς κινούνται οι αγορές

Η επίσπευση των πολιτικών εξελίξεων για τη «θωράκιση» της Ευρωζώνης, μετά τη δραματική τροπή των γεγονότων στην Ιρλανδία, δημιουργεί το κατάλληλο υπόβαθρο για να προσφέρουν και τα ισχυρά τραπεζικά και επενδυτικά κεφάλαια της παγκόσμιας αγοράς ομολόγων τα δικά τους ανταλλάγματα: «όσο περισσότεροι πείθονται οι τραπεζίτες, ότι τα χρέη της Ευρωζώνης θα πάρουν τελικά κάποιας μορφής σταθερή εγγύηση της Γερμανίας, ώστε να θωρακισθούν τα χαρτοφυλάκια των μεγάλων τραπεζών από μελλοντικές ζημιές και ”κουρέματα”, τόσο θα ενισχύεται η διάθεσή τους για ανάληψη ρίσκου στις περιφερειακές αγορές ομολόγων», τονίζει χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης γαλλικής τράπεζας στην Αθήνα.

Η Ελλάδα όπως φαίνεται θα γίνει και πάλι το… πειραματόζωο στη διεθνή πολιτική και τραπεζική σκακιέρα, καθώς είναι η πρώτη χώρα που φαίνεται ότι θα επωφεληθεί από τον ιστορικό ευρωπαϊκό συμβιβασμό. «Αν οι αγορές βλέπουν πάλι με καλό μάτι τα ελληνικά ομόλογα, αυτό οφείλεται στην προσδοκία, ότι το ελληνικό χρέος απλώς θα επιμηκυνθεί και θα εξυπηρετηθεί με χαμηλότερα επιτόκια, με τη στήριξη του ευρωπαϊκού μηχανισμού και όχι σε κάποια ελπίδα, ότι θα εφαρμοσθεί με επιτυχία το μνημόνιο με τη σημερινή του μορφή», υπογραμμίζει το ίδιο στέλεχος. Με άλλα λόγια, οι αγορές βλέπουν ένα θετικό συμβιβασμό για να αποφύγουν μεγάλες ζημιές οι τράπεζες από μια «βίαιη» αναδιάρθρωση ελληνικού χρέους, παρότι εξακολουθούν να πιστεύουν, ότι με τη σημερινή του μορφή το μνημόνιο θα οδηγήσει την Ελλάδα με μαθηματική βεβαιότητα σε αδιέξοδο, γι’ αυτό και εμφανίζονται πιο… ορεξάτες για περιορισμένες, στην παρούσα φάση, τοποθετήσεις σε ελληνικά ομόλογα.

Ενδεικτικό της μεταστροφής του κλίματος είναι το χθεσινό δημοσίευμα του συνήθως «εχθρικού» προς την Ελλάδα πρακτορείου “Bloomberg”, το οποίο ανασύρει γνωστές ήδη θετικές συστάσεις διεθνών οίκων για τα ελληνικά ομόλογα, για να δημιουργήσει κλίμα επικείμενου ράλι στην αγορά. Οι οίκοι Goldman Sachs, HSBC, ΙΝG και Societe Generale συμβουλεύουν τους πελάτες τους να τοποθετηθούν σε ελληνικά κρατικά ομολόγα, αναφέρει το Bloomberg, τονίζοντας ότι η Goldman Sachs και η HSBC συστήνουν αγορές 30ετών τίτλων ενώ η Societe συστήνει αγορές τριετών τίτλων, στοιχηματίζοντας ότι το ράλι στα 2ετή ομόλογα θα διαχυθεί και σε τίτλους με πιο μακροχρόνια ωρίμανση.

Οι ελληνικοί τίτλοι, σημειώνει το δημοσίευμα, καταγράφουν την καλύτερη πορεία στην Ευρώπη το τελευταίο τρίμηνο, καθώς οι υψηλές αποδόσεις που προσφέρουν αντισταθμίζουν την πιθανότητα χρεοκοπίας. Οι επενδυτές έβγαλαν κέρδη, υπογραμμίζει το “Bloomberg” από τα ελληνικά ομόλογα για πρώτη φορά από το τρίτο τρίμηνο του 2009, αποκομίζοντας συνολική απόδοση 3,9% στο τρίμηνο που ολοκληρώθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg και της European Federation of Financial Analysts.

«Οι αθρόες πωλήσεις έχουν σταματήσει και με τις αποδόσεις σε αυτά τα επίπεδα, είναι ότι χρειάζεσαι για να αποκομίσεις καλά κέρδη», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Πάντριγκ Γκάρβι, επικεφαλής στρατηγικής ομολόγων ανεπτυγμένων αγορών της ING. «Οι προοπτικές της Ελλάδας δεν έχουν αλλάξει αξιοσημείωτα, αλλά τα ελληνικά ομόλογα προσφέρουν σημαντικές αποδόσεις εάν οι επενδυτές είναι προετοιμασμένοι να τα κρατήσουν για σημαντική χρονική περίοδο», προσθέτει.

Ο Ιωάννης Σώκος, αναλυτής της BNP στο Λονδίνο επισημαίνει ότι εάν η Ελλάδα πετύχει και τους στόχους μείωσης του ελλείμματος το 2011, αυτό ενδέχεται να σημάνει και την ομαλή επιστροφή της στις αγορές κεφαλαίων. «Τα φορολογικά έσοδα είναι το κλειδί», τονίζει. Το θετικό δημοσίευμα του πρακτορείου συνέβαλε στην υποχώρηση, για πρώτη φορά εδώ και αρκετό καιρό, του spread 10ετίας κάτω από τις 800 μονάδες, ενώ προ μηνός, με τα σενάρια «άτακτης» αναδιάρθρωσης του χρέους, το spread είχε εκτιναχθεί κοντά στις 1.000 μονάδες.

Μεσότιτλος: Οι κινήσεις στις τράπεζες

Την ώρα που η κυβέρνηση διαπιστώνει με ευαρέσκεια, ότι βελτιώνεται η θέση της χώρας στις αγορές, ο Πρωθυπουργός φαίνεται ότι έχει λάβει τις αποφάσεις του για το ρόλο του Δημοσίου στο τραπεζικό σύστημα, προκρίνοντας τη δημιουργία δύο ισχυρών δημόσιων πυλώνων, τους οποίους η κυβέρνηση προορίζει να αποτελέσουν «οχυρά» στην αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος, που όχι μόνο αφήνει τη χώρα έρμαιο στις ορέξεις των κερδοσκόπων της αγοράς ομολόγων, αλλά δημιουργεί και αξεπέραστα προβλήματα χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, συμβάλλοντας καθοριστικά στην εμβάθυνση της ύφεσης.

Η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, προκρίνει, παρά τις επιφυλάξεις της τρόικας,

n Τη συγχώνευση της Εθνικής με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και

n Τη δημιουργία ενός «ειδικού χαρακτήρα» τραπεζικού γίγαντα, που θα προκύψει από τη συγχώνευση της ΑΤΕ με το Ταμείο Παρακαταθηκών και την Τρ. Αττικής.

Η απόφαση για συγχώνευση της Εθνικής με το Τ.Τ., που οδηγεί σε επαναφορά της Εθνικής στη σφαίρα του Δημοσίου κρίνεται επιβεβλημένη, καθώς η ΕΤΕ είναι η μοναδική ελληνική τράπεζα που θα έχει, μετά την αύξηση του κεφαλαίου της, τη δυνατότητα να απορροφήσει το Τ.Τ., αφού θα έχει επιστρέψει τις κεφαλαιακές ενισχύσεις στο Δημόσιο και θα έχει την απαραίτητη επάρκεια κεφαλαίων για να αντέξει την αναγκαία λογιστική απεικόνιση των πραγματικών τιμών του χαρτοφυλακίου ομολόγων, την οποία επιβάλλουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα πριν από κάθε «γάμο».

Επιπλέον, η κυβέρνηση κρίνει ότι το εξαιρετικό ισχυρό σχήμα που θα δημιουργηθεί (το ισχυρότερο συγκριτικά με κάθε άλλο σενάριο συγχώνευσης του Τ.Τ. με ιδιωτικές τράπεζες) θα αποτελεί μια εγγύηση σταθερότητας για τη διαπραγμάτευση των ελληνικών ομολόγων, θα διευκολύνει τη διαδικασία «ανοίγματος» της διατραπεζικής για τις ελληνικές τράπεζες και θα μπορέσει να επαναφέρει ροές χρηματοδότησης στην πραγματική οικονομία με μεγαλύτερη ταχύτητα.

Για το δεύτερο δημόσιο πυλώνα, στον οποίο αναφέρθηκε ο Πρωθυπουργός την Πέμπτη, σε άτυπη συνάντηση που είχε με δημοσιογράφους, υπάρχουν αρκετά ερωτήματα. Το σοβαρότερο είναι σε ποιο βαθμό η νέα τράπεζα θα έχει την απαιτούμενη επάρκεια κεφαλαίων για να αποφευχθούν νέες ενισχύσεις από το Δημόσιο, ώστε να μη δοθεί δικαίωμα στην τρόικα να μπλοκάρει με βέτο τη σύστασή του. Όλα αυτά εξετάζονται με κυβερνητική εντολή από τους τρεις συμβούλους της κυβέρνησης, που θα παραδώσουν την τελική έκθεσή τους αργότερα από το αναμενόμενο, μέσα στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου.

Αν επιβεβαιωθεί η πρόθεση της κυβέρνησης για σχηματισμό δύο κρατικών πυλώνων στο τραπεζικό σύστημα, οι ιδιωτικές τράπεζες θα βρεθούν υπό νέα πίεση να προχωρήσουν το συντομότερο σε συνεργασίες και αυξήσεις κεφαλαίου, ώστε να αποφύγουν δυσάρεστες εμπλοκές με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, τα ηνία του οποίου ανέλαβε ο έμπειρος κεντρικός τραπεζίτης, κ. Π. Θωμόπουλος, με εντολές από την κυβέρνηση και την τρόικα για αυστηρούς ελέγχους κεφαλαιακής επάρκειας και υποχρεωτικές αυξήσεις κεφαλαίου σε όσες τράπεζες δεν κατορθώσουν να αντλήσουν τα απαραίτητα κεφάλαια από την αγορά.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, παρότι τα δύο «ζευγάρια» (Alpha-Eurobank, Marfin-Πειραιώς) του ιδιωτικού τομέα έχουν στο πρόσφατο παρελθόν διαπιστώσει σοβαρές δυσκολίες στη σύγκλισή τους, αν η κυβέρνηση επιμείνει στην απόφαση συγχώνευσης της Εθνικής με την ΕΤΕ θα κληθούν σύντομα να επανεξετάσουν σε νέα βάση τις δυνατότητες συνεργασιών…

S10