«Τα εγκλήματα πολέμου δεν παραγράφονται»

Εύγλωττη, δυναμική και πάντα στο πλευρό των «αδύναμων και αδικημένων», η 57χρονη Γκαμπριέλε Χάινεκε , η οποία δηλώνει «αντιφασίστρια», είναι από τις γνωστότερες δικηγόρους της Γερμανίας. Αλλά και από τις πιο αμφιλεγόμενες. Οι παραστάσεις της στα δικαστήρια αποτελούν συχνά αντικείμενο κριτικής, ακόμη και εξ αριστερών. Πρόσφατο παράδειγμα η ρήση της (σε δίκη Σομαλών πειρατών στο Αμβούργο) ότι για της «γης τους κολασμένους» η πειρατεία αποτελεί «κανονικό επάγγελμα» . Η κυρία Χάινεκε εκπροσώπησε, κατά γενική ομολογία, με τον καλύτερο τρόπο τα θύματα του Διστόμου...
στα γερμανικά δικαστήρια.

- Οι υλικές ζημιές που η χιτλερική Γερμανία προκάλεσε στις 53 χώρες όπου εισέβαλε είναι τεράστιες, τα θύματά της ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμύρια. Μπορεί να αντέξει η σημερινή Γερμανία το βάρος των αποζημιώσεων για όλα αυτά;
«Μπορεί και πρέπει. Μια χώρα που κάνει έναν άδικο πόλεμο πρέπει να πληρώνει και τις συνέπειες. Αυτό ισχύει και για κάθε άτομο που διαπράττει ένα έγκλημα. Και η πληρωμή πρέπει να γίνει σε ρευστό, σε χρήμα. Ολα τα άλλα είναι υπεκφυγές».

- Ισχύει το δικαίωμα αποζημίωσης εξ ολοκλήρου και για τους απογόνους των θυμάτων;
«Απολύτως. Τα εγκλήματα πολέμου, όπως η δολοφονία αμάχων, δεν παραγράφονται ποτέ».

- Ούτε και έπειτα από 200-300 χρόνια;
«Ούτε. Για τις επόμενες δεκαετίες, πάντως, η παραγραφή είναι αδιανόητη. Η Γερμανία πρέπει να πληρώσει».

- Η ίδια αντιστέκεται όμως ως τώρα επιτυχώς...
«Το Βερολίνο στηρίζει την άρνησή του στην αρχή της “ετεροδικίας των κρατών”, η οποία απαγορεύει στους πολίτες μιας χώρας να προσφύγουν δικαστικά εναντίον της κυβέρνησης ενός ξένου κράτους. Η αρχή αυτή, όμως, όπως διαπίστωσε πρόσφατα το ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ιταλίας, δεν μπορεί να ισχύει για εγκλήματα πολέμου. Το δικαστήριο αυτό έδωσε έτσι το πράσινο φως για την αποζημίωση τόσο των θυμάτων του Διστόμου όσο και μερικών ιταλικών κοινοτήτων. Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι απέτρεψε βέβαια την καταβολή τους, επιβάλλοντας ξαφνικά νέο νόμο ο οποίος, σύμφωνα με την ομολογία κυβερνητικών βουλευτών, ψηφίστηκε ύστερα από πίεση της κυβέρνησης Μέρκελ. Ωστόσο την τελευταία λέξη γι΄ αυτό την έχει το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, οπότε αναμένουμε».

- Το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο υποστηρίζει επίσης ότι τότε ίσχυε ένα άλλο νομικό καθεστώς και ως εκ τούτου τα εγκλήματα πολέμου θα έπρεπε να κριθούν στην τότε βάση.
«Ούτε και αυτό έχει πραγματική ισχύ. Στις δίκες της Νυρεμβέργης είχε ξεκαθαριστεί ότι η νομική βάση για τέτοια εγκλήματα δεν μπορεί να είναι ποτέ εκείνη του ναζιστικού καθεστώτος, αλλά αυτή του δημοκρατικού κράτους δικαίου. Καμία άλλη».

Βήμα