Λιτότητα ίσον αδιέξοδο

Γερό σοκ υπέστη η κυβέρνηση Παπανδρέου από τη νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας. Καμιά επιστημονική αξία δεν έχει η υποβάθμιση αυτή. Σηματοδοτεί όμως την παταγώδη αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής στα μάτια ακριβώς εκείνων από τους οποίους περιμένει τη σωτηρία της η κυβέρνηση - των ισχυρών κύκλων του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η υποβάθμιση σημαίνει ότι οι περιβόητες «αγορές» δεν προτίθενται να δανείσουν την ελληνική κυβέρνηση στο ορατό μέλλον με λογικό ή έστω υποφερτό επιτόκιο. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ούτε φέτος ούτε του χρόνου μπορεί η κυβέρνηση...
να δανειστεί από τις αγορές, όσες διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου και αν δίνουν κάθε λίγο τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομικών.
Νέο Μνημόνιο το 2012 συνεπάγεται αυτή η εξέλιξη, καθώς ο Γ. Παπανδρέου θα στραφεί και πάλι του χρόνου στον μηχανισμό του ΔΝΤ και της ΕΕ για να πάρει καινούργιο δάνειο ώστε να βγάλει την επόμενη χρονιά. Νέα, ακόμη σκληρότερα μέτρα λιτότητας θα συνοδεύσουν το νέο δάνειο, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ. Υποτίθεται ότι το Μνημόνιο πέρυσι θα μας έσωζε μια για πάντα, αλλά στην πράξη η κυβέρνηση μόλις και μετά βίας θα βγάλει με τα λεφτά του το 2011!
Φταίει η πολιτική του Μνημονίου που απαιτεί η ΕΕ και υλοποιεί η κυβέρνηση συμφωνώντας μαζί της. Η ανελέητη λιτότητα. Μέχρι και το συντηρητικό βρετανικό περιοδικό «Εκόνομιστ», το οικονομικό περιοδικό με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, εκφράζει την πλήρη διαφωνία του με την πολιτική αυτή. «Η κατάσταση της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας χειροτερεύει και οι ηγέτες της Ευρώπης φέρουν πολλή ευθύνη» γράφει σε κύριο άρθρο του χθεσινού τεύχους του.
«Με την επιμονή της ΕΕ», εξηγεί το περιοδικό, «η προτεραιότητα των περιφερειακών κρατών είναι να μειώσουν τα ελλείμματα των προϋπολογισμών τους ανεξάρτητα από τις συνέπειες στην ανάπτυξη. Καθώς όμως η λιτότητα τραβάει προς τα κάτω την παραγωγή, τα τεράστια χρέη τους -τα οποία αναμένεται να κορυφωθούν στο 160% του ΑΕΠ για την Ελλάδα, στο 125% για την Ιρλανδία και στο 100% για την Πορτογαλία- φαίνονται ακόμη πιο ανεπίδεκτα αποπληρωμής, έτσι οι αποδόσεις των ομολόγων παραμένουν υψηλές. Το αποτέλεσμα είναι ένα σπιράλ προς τα κάτω».
Το πάθημα της Ιρλανδίας θα έπρεπε να είχε διδάξει κάτι την κυβέρνηση. «Η Ιρλανδία προσφέρει ένα θαυμάσιο μάθημα δημοσιονομικής υπευθυνότητας» έγραφε το καλοκαίρι του 2009 ο Αλαν Ρέινολντς του υπερσυντηρητικού αμερικανικού ινστιτούτου Κάτων, ισχυριζόμενος ότι μετά το δραστικό πρόγραμμα λιτότητας που είχε επιβάλει η κακήν - κακώς εκδιωχθείσα κυβέρνηση Κάουεν, η Ιρλανδία δεν είχε κανένα πρόβλημα χρεοκοπίας πλέον και την περίμενε ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη.
Εγιναν ακριβώς τα αντίθετα. Η ιρλανδική οικονομία κατέρρευσε, τα επιτόκια δανεισμού της χώρας υπερδιπλασιάστηκαν και αυτή την εβδομάδα ξεπέρασαν το 10%, ενώ η χώρα υποχρεώθηκε να μπει υπό καθεστώς Μνημονίου για να μη χρεοκοπήσει αμέσως! Και να πει κανείς ότι γλίτωσε τουλάχιστον τη χρεοκοπία; Κάθε άλλο. Γενικεύεται διεθνώς η άποψη ότι η Ιρλανδία, μαζί με την Ελλάδα, αποκλείεται τελικά να γλιτώσουν τη χρεοκοπία. «Οι χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης είναι χρεοκοπημένες. Παραδεχτείτε το - Ελλάδα, Ιρλανδία και Πορτογαλία πρέπει να αναδιαρθρώσουν το χρέος τους τώρα» τόνιζε στους τίτλους του κύριου άρθρου του ο «Εκόνομιστ», διαφημίζοντάς το και στο εξώφυλλό του.
«Πρώτα οι θέσεις εργασίας, αργότερα τα ελλείμματα ήταν και είναι η σωστή στρατηγική» έγραφε σε άρθρο του στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, τον οποίον παρουσίαζε ως σύμβουλο ο Γ. Παπανδρέου, αλλά δεν εφάρμοζε καμία απολύτως από τις υποδείξεις του, με αποτέλεσμα ο Αμερικανός οικονομολόγος να... διαρρεύσει από σύμβουλος. «Δυστυχώς όμως αυτή η στρατηγική έχει εγκαταλειφθεί εξαιτίας κινδύνων - φαντασμάτων και αυταπατητικών ελπίδων» προσθέτει με πίκρα.
Μόνο ο Γ. Παπανδρέου υποκρίνεται ότι δεν καταλαβαίνει την κρισιμότητα της κατάστασης και δηλώνει ότι θα τα καταφέρει. Λογικό είναι να θέλει να συγκαλύψει τις συνέπειες των πολιτικών του επιλογών. Ο λαός όμως που υφίσταται τις συνέπειες της πολιτικής του αδυνατεί πλέον να τον πιστέψει.

Γ.Δελάστικ