Κλειδωσε η αναδιάρθρωση- Πήρε εντολή η Lazard

Στην παγκόσμιας εμβέλειας τραπεζική «μπουτίκ» του οίκου Lazard, που από την άνοιξη του 2010 συμβουλεύει την κυβέρνηση σε θέματα διαχείρισης χρέους, πέφτει τώρα όλο το βάρος για την προώθηση ενός “new deal” με τους ιδιώτες πιστωτές της χώρας, καθώς το Βερολίνο διαμηνύει με όσο μεγαλύτερη καθαρότητα γίνεται, ότι το 2012 δεν πρόκειται να εγκρίνει νέα χρηματοδότηση της χώρας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Οικονομικής Σταθερότητας (EFSF), αν η Ελλάδα δεν καταφέρει να επιστρέψει στις αγορές τον επόμενο χρόνο.  

Η Lazard έχει επεξεργασθεί, σύμφωνα με πληροφορίες.... του «S10», ένα σχέδιο ελάφρυνσης της Ελλάδας από το υπερβολικό χρέος, το οποίο συνδυάζει και ένα… ανώδυνο για τις τράπεζες «κούρεμα» των ομολόγων.

Μια πιο «φτωχή» εκδοχή του ίδιου σχεδίου είχε συζητηθεί με τους ιδιώτες πιστωτές και στα τέλη του 2010, αλλά η εφαρμογή του «σκάλωσε» στις αντιρρήσεις των ελληνικών τραπεζών:

 -Για τα ομόλογα που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, πλην αυτών που έχουν αγορασθεί από την ΕΚΤ, το σχέδιο προβλέπει ανταλλαγή με νέους τίτλους ίδιας ονομαστικής αξίας, αλλά με λήξη πέντε χρόνια αργότερα και επιτόκια ίσα με το νέο, μειωμένο επιτόκιο δανεισμού των 110 δισ. ευρώ (περίπου 4%). Με τον τρόπο αυτό, επιμηκύνεται η διάρκεια του 70% του συνολικού χρέους και μειώνεται το κόστος εξυπηρέτησης, χωρίς να θιγεί η ονομαστική αξία του, κάτι που θα άνοιγε «τρύπες» στους ισολογισμούς των τραπεζών, οι οποίες, ως γνωστόν, αποτιμούν το χρέος στα τραπεζικά τους βιβλία με βάση το κόστος αγοράς και όχι τις τρέχουσες τιμές.

 - Για τα ομόλογα που έχουν αγορασθεί από την ΕΚΤ σε τιμές χαμηλότερες από την ονομαστική τους αξία (κόστος αγοράς 35 δισ. ευρώ, έναντι ονομαστικής αξίας 50 δισ. ευρώ), το σχέδιο της Lazard προβλέπει να αγορασθούν στις τιμές που τα απέκτησε η ΕΚΤ, με αξιοποίηση μέρους των κεφαλαίων του δανείου των 110 δισ. ευρώ, τα οποία δεν θα χρειασθεί να χρησιμοποιηθούν για τις αποπληρωμές ομολόγων που λήγουν, αφού αυτά στο μεταξύ θα έχουν ρυθμισθεί με την επιμήκυνση του χρέους που κατέχουν οι ιδιώτες. Ουσιαστικά, δηλαδή, η επιμήκυνση του χρέους προς ιδιώτες πιστωτές θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να «κουρέψει» κατά 15 δισ. ευρώ τα ομόλογα που έχει σήμερα στην κατοχή της η ΕΚΤ, μειώνοντας ανώδυνα για την αγορά τη συνολική αξία του χρέους.

 -Με αυτές τις μεθόδους, η κυβέρνηση εξασφαλίζει μια αρκετά σημαντική περίοδο μείωσης του δυσβάστακτου σήμερα κόστους εξυπηρέτησης του χρέους, ώστε να δοθεί ο χρόνος στην οικονομία για επάνοδο σε ανάπτυξη, που θα επιτρέψει την ομαλή εξυπηρέτηση του χρέους. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει την προσπάθεια για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων από το τέλος του 2012, χωρίς τα οποία ακόμη και αυτές οι «διευκολύνσεις» δεν θα είναι αρκετές για να «κλειδώσουν» την ομαλή εξυπηρέτηση του χρέους.

 Κίνητρα για συμφωνία

 Το δέλεαρ προς τους ιδιώτες πιστωτές, δηλαδή κυρίως στις τράπεζες, για να αποδεχθούν αυτή την πρόταση «ήπιας» αναδιάρθρωσης του χρέους είναι απλό: αν την κάνουν δεκτή, θα αποφύγουν το 2013, όταν η Ελλάδα είναι πολύ πιθανό να χρειασθεί ένα νέο δάνειο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, να αποτύχει η χώρα να περάσει τους προβλεπόμενους ελέγχους φερεγγυότητας και να οδηγηθεί σε «κούρεμα» των πιστωτών της, σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. για τις ελεγχόμενες χρεοκοπίες.

 Επιπλέον, με το σχέδιο της Lazard εξασφαλίζεται ότι δεν θα ενεργοποιηθούν τα συμβόλαια ασφάλισης έναντι του κινδύνου χρεοκοπίας (CDS), πληρώνοντας στους «ασφαλισμένους» επενδυτές και κερδοσκόπους το σύνολο της αξίας των τίτλων που έχουν ασφαλίσει. Και αυτό γιατί η προτεινόμενη ανταλλαγή ομολόγων με συναίνεση των πιστωτών δεν οδηγεί σε μείωση της ονομαστικής αξίας των τίτλων, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την ενεργοποίηση των CDS. Με αυτό τον τρόπο, οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης δεν θα έχουν το μείζον πολιτικό βάρος να έχουν «ευλογήσει» μια αναδιάρθρωση χρέους, που μέσω των CDS θα ανταμείψει τους κερδοσκόπους.

 Το μόνο εμπόδιο πλέον που πρέπει να ξεπερασθεί είναι η σθεναρή, ως τώρα, άρνηση των ελληνικών τραπεζών σε μια επιμήκυνση των ομολόγων που κατέχουν. Μεγάλο μέρος των τίτλων που έχουν οι τράπεζες ήταν προγραμματισμένο να εξοφληθούν από τις δόσεις του δανείου των 110 δισ. ευρώ, γι’ αυτό και οι Έλληνες τραπεζίτες ήταν αρνητικοί και στην προηγούμενη φάση των ανεπίσημων διαπραγματεύσεων για «ήπια» αναδιάρθρωση. Όμως, υπό το βάρος των αδιεξόδων στην εφαρμογή του Μνημονίου και του κινδύνου μιας «βαριάς» αναδιάρθρωσης του χρέους, οι τραπεζίτες αναμένεται να δείξουν θετικότερη στάση αυτή την φορά.

 Γιατί επισπεύδουν την αναδιάρθρωση

 Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και των συμβούλων της τραπεζιτών της Lazzard, είναι πλέον επιβεβλημένη από την Γερμανία, για λόγους που αποκαλύπτει το εκτενές σχετικό ρεπορτάζ του περιοδικού “Spiegel”, το οποίο είναι φανερό ακόμη και στους αδαείς ότι «τροφοδοτηθεί» από πηγές της γερμανικής κυβέρνησης.

 Μυστική έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους (έλεγχος φερεγγυότητας), που έχει συνταχθεί από τεχνοκράτες της ΕΚΤ και της Κομισιόν, αποκαλύπτει, σύμφωνα με το “Spiegel”, ότι η ύφεση στην Ελλάδα είναι πολύ σοβαρότερη από όσο προβλεπόταν αρχικά και καθιστά αδύνατη την επάνοδο της οικονομίας στους ρυθμούς ανάπτυξης που χρειάζεται, για να εξυπηρετηθεί ομαλά το χρέος. Αυτή την έκθεση είχε προφανώς κατά νου ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όταν δήλωσε μετά την τελευταία συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της περασμένης Παρασκευής, ότι έχει σοβαρές αμφιβολίες για το αν η Ελλάδα θα μπορέσει μόνο με την επιμήκυνση και τη μείωση του επιτοκίου των 110 δισ. ευρώ να επανέλθει σε τροχιά δημοσιονομικής βιωσιμότητας.

 Μια δεύτερη αποκάλυψη του “Spiegel”, που προς το παρόν δεν διαψεύδεται από το Βερολίνο, είναι ότι η γερμανική κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πλέον με καθαρότητα στους Ευρωπαίους εταίρους, πως δεν υπάρχει περίπτωση να εγκριθεί νέο δάνειο στην Ελλάδα το 2012 από το EFSF, παρότι οι τελευταίες αποφάσεις των Ευρωπαίων ηγετών δίνουν τυπικά στο μηχανισμό στήριξης τη δυνατότητα να αγοράζει ομόλογα από την πρωτογενή αγορά. Οι Γερμανοί φοβούνται, ότι αν εγκρίνουν άλλο ένα δάνειο στην Ελλάδα, επειδή δεν θα μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές το 2012, όπως προβλέπει το Μνημόνιο, θα εδραιωθεί η εντύπωση στους ψηφοφόρους, ότι η κυβέρνησή τους στηρίζει χωρίς όρια και προϋποθέσεις χρεοκοπημένες χώρες της Ευρωζώνης. Δύο κορυφαία κοινοβουλευτικά στελέχη του κυβερνώντος συνασπισμού της Άνγκελα Μέρκελ δηλώνουν στο “Spiegel” την κατηγορηματική τους άρνηση να συναινέσουν σε ένα νέο δάνειο προς την Ελλάδα, καθώς μάλιστα το 2013 τοποθετούνται χρονικά οι κρίσιμες εθνικές εκλογές, που θα κρίνουν την τύχη της κυβέρνησης Μέρκελ.

 Ουσιαστικά, δηλαδή, το φάσμα της χρεοκοπίας της Ελλάδας το 2012, αν στο μεταξύ δεν πετύχει μια συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές, προβάλλει πλέον απειλητικό, με βάση τους γερμανικούς σχεδιασμούς για «κλείσιμο της στρόφιγγας» του μηχανισμού στήριξης προς τη χώρα μας, καθιστώντας επιβεβλημένη εκ των πραγμάτων μια συμφωνία με τους ιδιώτες πιστωτές φέτος. Δεν είναι τυχαίο, ίσως, ότι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες με μεγάλη έκθεση στο ελληνικό χρέος σπεύδουν ήδη να ενισχύσουν την κεφαλαιακή βάση τους –χαρακτηριστικότερη η περίπτωση της γερμανικής Commerzbank.

Εξάλλου, όσο περνά ο καιρός, τόσο τα πλεονεκτήματα μιας αναδιάρθρωσης χρέους θα εξασθενούν για την ελληνική κυβέρνηση, αφού μεγαλύτερο μέρος του χρέους θα περνά στους επίσημους πιστωτές (ευρωπαϊκά κράτη, Δ.Ν.Τ.), με αντίστοιχο περιορισμό του χρέους που θα μπορεί να περιληφθεί σε μια συμφωνία νέας ρύθμισης. Κατά συνέπεια, θα χρειασθούν μεγαλύτερες θυσίες από τους ιδιώτες πιστωτές που θα έχουν απομείνει, καθιστώντας βέβαιο το «κούρεμα» των απαιτήσεών τους, για να βγει ένα βιώσιμο πλάνο εξυπηρέτησης του χρέους. Όλα δηλαδή συνηγορούν στο «όσο πιο γρήγορα, τόσο καλύτερα»… 

Sofokleous10