Σχέδιο... «Μαύρος Σεπτέμβρης»

Σχέδιο... «Μαύρος Σεπτέμβρης» για την Ελλάδα θέτει σε εφαρμογή η «τρόικα», ενόψει της επόμενης, κρίσιμης αξιολόγησης της οικονομίας, στη διάρκεια της οποίας θα ξεσπάσει αναπόφευκτα και η νέα κόντρα ΔΝΤ - Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το χρηματοδοτικό κενό του 2014, αλλά και για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Παρότι κορυφαίος αξιωματούχος της Κομισιόν έκανε φιλότιμη προσπάθεια, την Παρασκευή, να παρουσιάσει το ελληνικό πρόγραμμα σαν...

success story, σεβόμενος και τις προεκλογικές ανάγκες της Μέρκελ, στον έλεγχο της οικονομίας το φθινόπωρο η «τρόικα» θα είναι πλέον απελευθερωμένη από τις γερμανικές εκλογικές σκοπιμότητες και θα έλθει στην Αθήνα με πλήθος άκρως επώδυνων προτάσεων για νέα μέτρα.

Το μεγάλο ερώτημα, που ο ίδιος κορυφαίος αξιωματούχος της «τρόικας προσπάθησε να απαντήσει με θετικό τρόπο την Παρασκευή, είναι αν η ελληνική κυβέρνηση, ήδη «λαβωμένη» από την αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ και στηριζόμενη σε ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, θα έχει επαρκές πολιτικό κεφάλαιο για να αντιμετωπίσει το δύσκολο έλεγχο του Σεπτεμβρίου. Ο αξιωματούχος, την ανάγκη φιλοτιμίαν ποιούμενος, δήλωσε ότι η νέα κυβέρνηση είναι πιο συνεκτική και επισήμανε ότι κατάφερε να περάσει τα πρόσφατα μέτρα από τη Βουλή με λίγες αρνητικές ψήφους από βουλευτές της συμπολίτευσης. Ο πολιτικός κίνδυνος είναι πάντως υπαρκτός, επισήμανε, αποφεύγοντας να προχωρήσει σε προβλέψεις για όσα αναμένονται το φθινόπωρο, όταν η κυβερνητική πλειοψηφία θα βρεθεί αντιμέτωπη με άλλο ένα γύρο σκληρών μέτρων.

Η αξιολόγηση του Ιουνίου, που προδιαγραφόταν από τους εγκεφάλους του οικονομικού επιτελείου σαν εύκολη, τυπική διαδικασία, όλοι γνωρίζουμε πλέον ότι δοκίμασε οριακά την αντοχή της κυβέρνησης Σαμαρά και ολοκληρώθηκε επεισοδιακά, καθώς η εκταμίευση της επόμενης δόσης «κλείδωσε» λίγο πριν την εκπνοή του Ιουλίου και αφού πρώτα η κυβέρνηση «ίδρωσε» για να καλύψει τα προαπαιτούμενα, περνώντας σε χρόνο-ρεκόρ από τη Βουλή το νομοσχέδιο για τις φορολογικές ποινές και διαδικασίες, που περιελάμβανε και την τροπολογία για πρόσθετες διαθεσιμότητες καθηγητών Μέσης Εκπαίδευσης με διδακτορικούς τίτλους. Το κείμενο του νέου Μνημονίου, δηλαδή η έκθεση αξιολόγησης από την Κομισιόν, λόγω των καθυστερήσεων αυτών, δεν δόθηκε στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα, αλλά αναμένεται να αποκαλυφθεί στην οριστική του μορφή τη Δευτέρα. Το δε Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα εγκρίνει σε οριακό χρόνο, ως την Τετάρτη, την εκταμίευση της δικής του δόσης. Υπενθυμίζεται ότι, αν δεν δινόταν αυτή η έγκριση πριν από το τέλος Ιουλίου, το ΔΝΤ θα ήταν υποχρεωμένο από το καταστατικό του να «παγώσει» την εκταμίευση, επειδή η Ελλάδα δεν θα έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για το επόμενο 12μηνο.

Πριν προλάβουν οι υπουργοί να... ξαναβρούν την αναπνοή τους, ύστερα από το θρίλερ του Ιουλίου, η «τρόικα» φθάνει στην Αθήνα το Σεπτέμβριο για τη δυσκολότερη αξιολόγηση αυτής της χρονιάς, όπου θα εξετασθούν και σοβαρά προβλήματα, τα οποία «θάφτηκαν», για πολιτικούς λόγους, στον αμέσως προηγούμενο έλεγχο:

1. Με πολλές «αλχημείες» και πρόσθετα μέτρα, η κυβέρνηση κατάφερε να συγκαλύψει το μείζον δημοσιονομικό πρόβλημα, που δημιουργεί η υστέρηση φορολογικών εσόδων και ασφαλιστικών εισφορών. Η «τρόικα» δέχεται, προς στιγμήν, όπως δήλωσε κορυφαίος αξιωματούχος την Παρασκευή, ότι μέχρι και τον Ιούνιο οι δημοσιονομικοί στόχοι του Μνημονίου καλύπτονται αλλά και ότι καλύπτονται επαρκώς τα δημοσιονομικά κενά της διετίας 2013-2014, ενώ θεωρείται πλέον πιθανό να εμφανίσει η Ελλάδα πρωτογενές πλεόνασμα φέτος, ξεπερνώντας τους στόχους του Μνημονίου. Όμως, σε αυτή την... ειδυλλιακή εικόνα κρύβεται μια σημαντική υποσημείωση του ίδιου αξιωματούχου, την οποία αναμένεται να αναλύσει διεξοδικότερα και η έκθεση αξιολόγησης της Κομισιόν: Η «τρόικα» φοβάται ότι το πρωτοφανώς «φορτωμένο» πρόγραμμα είσπραξης φορολογικών εσόδων του δεύτερου εξαμήνου του έτους μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες αστοχίες. Έτσι, το φθινόπωρο το πρόβλημα του δημοσιονομικού κενού θα εξετασθεί εκ νέου και με πολύ μεγαλύτερη αυστηρότητα από πλευράς «τρόικας»: αν τα έσοδα του καλοκαιριού, που φαινομενικά ευνοούνται και από την καλή χρονιά του τουρισμού, αποκαλύψουν νέες σοβαρές υστερήσεις, η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με το μηχανισμό αυτόματων διορθώσεων του Μνημονίου, που σε απλά ελληνικά σημαίνει νέα βαριά μέτρα. Εξάλλου, η κυβέρνηση πρέπει να πείσει με νέα στοιχεία την «τρόικα» ότι μπορεί να εισπράξει όσα περιμένει από το νέο φόρο κατοχής ακινήτων. Αλλιώς, θα διατηρηθεί και το 2014 το επαχθές «χαράτσι» μέσω της ΔΕΗ.

2. Το ζήτημα της απασχόλησης στο Δημόσιο φέρνει νέες θύελλες για την κυβέρνηση, καθώς τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να έχει έτοιμες λίστες για άλλες 12.500 εντάξεις υπαλλήλων στο πρόγραμμα κινητικότητας, με οκτάμηνη διαθεσιμότητα και καταβολή του 75% των αποδοχών. Επιπλέον, όμως, θα πρέπει να οριστικοποιηθεί η λίστα των 2.000 απολύσεων του πρώτου εξαμήνου (το πρόβλημα λύθηκε μόνο προσωρινά με το κλείσιμο της ΕΡΤ, αλλά η «τρόικα» θα ελέγξει πόσες θέσεις εργασίας πραγματικά θα χαθούν, μετά και τις προσλήψεις προσωπικού για τη ΝΕΡΙΤ), αλλά και η λίστα των επόμενων 2.000 απολύσεων, που το Μνημόνιο ορίζει ότι πρέπει να γίνουν πριν από το τέλος του 2013. Όλοι οι (εξαιρετικά απρόθυμοι) υπουργοί έχουν λάβει οδηγίες να βρουν στον τομέα τους υπαλλήλους που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα ή θα απολυθούν, αλλά ο χρόνος που απομένει για προετοιμασία μέχρι το... ματς με την «τρόικα» είναι πολύ μικρός για «χειρουργικές» κινήσεις και όλα δείχνουν ότι θα οδηγηθούμε και πάλι σε εσπευσμένους ακρωτηριασμούς υπηρεσιών και «ξαφνικούς θανάτους» οργανισμών.

3. Για το μείζον πρόβλημα της πέραν από κάθε πρόβλεψη αύξησης της ανεργίας, η «τρόικα» φαίνεται ότι θα επιμείνει το Σεπτέμβριο στην ήδη δοκιμασμένη και ατελέσφορη, ως τώρα, συνταγή της συμπίεσης του κόστους εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Παρότι η Κομισιόν επισημαίνει ότι το μοναδιαίο κόστος εργασίας έχει συμπιεσθεί ήδη περισσότερο από το προβλεπόμενο και η προσαρμογή θα συνεχισθεί το επόμενο διάστημα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην έκθεσή του για την οικονομία της Ευρωζώνης, πρότεινε να επιταχυνθεί με νέα μέτρα η συμπίεση του εργατικού κόστους, μισθολογικού και μη μισθολογικού. Αυτό σημαίνει να επανεξετασθεί το επίπεδο του βασικού μισθού, παρότι η κυβέρνηση δεν θέλει νέα μείωση ως το τέλος του προγράμματος, το 2016, αλλά και να εξετασθεί μια σημαντική μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές, που όμως θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με νέα «χαράτσια» από έμμεσους φόρους.

Στο πεδίο των ιδιωτικοποιήσεων, κορυφαίος αξιωματούχος της Κομισιόν τονίζει ότι το Σεπτέμβριο θα πρέπει να εξετασθούν τα λεγόμενα «governance issues», δηλαδή τα ζητήματα διαχείρισης του προγράμματος. Αυτή η διατύπωση κρύβει τη σφοδρή αμφισβήτηση από την «τρόικα» της δουλειάς που κάνει το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου και η κυβέρνηση είναι πολύ πιθανό να βρεθεί μπροστά στην εξαιρετικά ταπεινωτική προοπτική, που περιγράφεται και στο Μνημόνιο, της εκχώρησης περισσότερων αρμοδιοτήτων για τις αποκρατικοποιήσεις σε ξένους ειδικούς, που θα υποδείξει η «τρόικα». Επιπλέον, στον έλεγχο του Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει το νέο σχέδιο για άμεση επαναπροκήρυξη, μέσα στο φθινόπωρο, του διαγωνισμού για τη ΔΕΠΑ και να επιβεβαιώσει ότι έχει επιταχύνει τις διαδικασίες για την εκποίηση των λιμανιών και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Ο αξιωματούχος της Κομισιόν αποκαλύπτει ότι θα συζητηθεί και το σχέδιο για τιτλοποίηση ακινήτων-φιλέτων του Δημοσίου. Αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο μπορεί μεν να φέρνει άμεσα έσοδα, αλλά αν χρησιμοποιηθεί τώρα, σε συνθήκες ακραίας ύφεσης και αβεβαιότητας για το μέλλον της οικονομίας, είναι βέβαιο ότι θα καταλήξει σε μαζική εκποίηση ακινήτων με χαμηλά τιμήματα για το Δημόσιο.

sofokleous10