Μέλας ζωμός και αστακομακαρονάδα

Του Τάκη Θεοδωρόπουλου
Καθημερινή

Δεν ξέρω πώς υπολόγισαν τα ηλιοστάσια και τις ισημερίες και κατέληξαν στο ασφαλές συμπέρασμα πως η τάση των πρώην πασόκων που στεγάζεται στον ΣΥΡΙΖΑ ιδρύθηκε ανήμερα της μάχης των Πλαταιών, όπως αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους....
Οφείλω όμως να ομολογήσω πως η αναφορά τους στον βασιλιά της Σπάρτης Παυσανία με έβαλε σε σκέψεις. Τα πράγματα θα ήσαν απλούστερα και οι πολιτικές προοπτικές της τάσης ευκρινέστερες αν είχαν μνημονεύσει τον στρατηγό των Αθηναίων την ημέρα εκείνη, τον Αριστείδη τον επονομαζόμενο και δίκαιο. Επέλεξαν όμως τον Παυσανία. Οθεν και τα ελαφρά ρίγη συγκινήσεως που κατέλαβαν τη σκέψη μου και την οδήγησαν σε ατραπούς σκολιές και δύσβατες. Εξηγούμαι.

Μετά το τέλος της μάχης, ως γνωστόν, ο Παυσανίας, όταν ρωτήθηκε από επιφανή Πέρση πώς τα καταφέρνουν οι Ελληνες και πολεμούν κατ’ αυτόν τον τρόπο εκείνος ζήτησε να στρώσουν δύο τραπέζια για δείπνο. Το ένα το ετοίμασαν κατά τον τρόπο των Περσών, πλούσιο, γεμάτο από εδέσματα - βλ. το αντίστοιχο της αστακομακαρονάδας. Το άλλο ήταν σπαρτιατικό. Εκεί προσφερόταν μόνον ο φρικαλέος μέλανας ζωμός. Και το ηθικό δίδαγμα της ιστορίας που το αναφέρει ο Ηρόδοτος είναι πως ο Σπαρτιάτης αποστόμωσε τον Πέρση λέγοντάς του πως οι Ελληνες είναι ανδρείοι γιατί πολεμούν για τόσο ευτελή πράγματα όπως ο -φρικαλέος το επαναλαμβάνω- μέλας ζωμός. Η αλήθεια είναι πως αν η ιστορία τελείωνε σ’ αυτό το σημείο τα πράγματα θα ήσαν απλά και ο συμβολισμός ισχυρός. Ολοι θα καταλαβαίναμε πως ο κ. Μιχελογιαννάκης, επιφανές στέλεχος των πασόκων του ΣΥΡΙΖΑ, θα ήθελε να ανακοινώσει την ίδρυση της τάσης του -τι ωραία έκφραση κι αυτή- τοποθετώντας την υπό τη σκέπη της απλότητας η οποία προώρισται να κατατροπώσει τροϊκανούς, πολυεθνικές και διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Πλην όμως, φευ, η ιστορία έχει και συνέχεια. Ουρά τεραστίων διαστάσεων, φολιδωτή και τερατώδης. Διότι μετά την αποχώρηση των περσικών στρατευμάτων από τον ελλαδικό χώρο οι έφοροι ανέθεσαν στον Παυσανία να πάει στον Ελλήσποντο και να ξεκινήσει το έργο της απελευθέρωσης των ελληνικών πόλεων από την επικράτεια του Μεγάλου Βασιλιά. Οπου ο Σπαρτιάτης, θεωρώντας προφανώς ότι έχει εξοφλήσει το χρέος του απέναντι στην ιστορία, κατόπιν ωρίμου σκέψεως, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως προτιμά την αστακομακαρονάδα από τον φρικαλέο μέλανα ζωμό, άρχισε να αλληλογραφεί με την περσική αυλή. Μη αρκούμενος δε στην «πλατωνική» τρόπον τινά σχέση με τον μεγάλο αντίπαλο του ελληνισμού, αντί να φροντίζει νυχθημερόν τους κοιλιακούς του, ξαπλωμένος σε μαξιλάρες σερνόταν στην τρυφηλότητα και τη χλιδή της βαρβαρικής καθημερινότητας.

Πληροφορούμενοι οι έφοροι πως ο βασιλιάς έχει αρχίσει να κάνει κοιλίτσα, υποψιαζόμενοι πως συνεννοείται μυστικά με τους Πέρσες τον κάλεσαν πίσω κι αφού τον υπέβαλαν σε αυστηρή δίαιτα μέλανος ζωμού τον δίκασαν. Δεν κατάφεραν να αποδείξουν την ενοχή του. Πλην όμως οι συμπολίτες του εξοργισμένοι τον κυνήγησαν και όταν αυτός ζήτησε άσυλο στον ναό της Αθηνάς τον έχτισαν με αποτέλεσμα να πεθάνει εντοιχισμένος από πείνα.

Δεν ξέρω αν ο κ. Μιχελογιαννάκης, εγνωσμένης λογιότητος άνθρωπος, έκανε τον κόπο να θυμηθεί την κατάληξη της ιστορίας του θριαμβευτή των Πλαταιών. Ούτε βέβαια θεωρώ πως η τάση την οποία ίδρυσε έχει μεγαλύτερη σημασία από τη γραφική ανακοίνωση με την οποία ανθοστόλισαν τα εγκαίνιά της. Θα είχε ενδεχομένως περισσότερο ενδιαφέρον αν η αναφορά στον βασιλιά της Σπάρτης υπέκρυπτε την ανανέωση του ιστορικού πασοκικού οράματος, την υπόσχεση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι τάσεις του θα ταΐσουν αστακομακαρονάδα την Ελλάδα του μέλανος ζωμού. Αστεία πράγματα θα μου πείτε. Στην ίδια ανακοίνωση μνημονεύεται και ο Κομφούκιος, του οποίου τα γενέθλια εορτάζονταν την ίδια ημέρα, και ο Αγιος Φανούριος. Το άρτζι μπούρτζι και λουλάς τού «μόνο να γράφει το όνομά του κι εκείνο τόμαθε μισό» σε όλο του το μεγαλείο. Κάποιος απ’ την ομήγυρη πέταξε τη μάχη των Πλαταιών, τους ακούστηκε ωραίο και ελληνικό, και το ’βαλαν στην ανακοίνωση για να εντυπωσιάσουν τα πλήθη.

Ο κ. Μιχελογιαννάκης είναι βουλευτής. Κάποιοι τον ψήφισαν για να διαχειρισθεί τις τύχες του έθνους. Σηκώνει το χεράκι του για να ψηφίσει ο ίδιος, αγορεύει, επιχειρηματολογεί, ακόμη και σε επίπεδο «ανδρός πεσούσης». Η αντίληψή του όμως για την Ιστορία δεν διαφέρει και πολύ από την αντίληψη του ανθρώπινου εκείνου τύπου, ο οποίος την μία ποντάρει στο 21 κόκκινο στο καζίνο της Γεβγελή και την επομένη κατεβαίνει στους δρόμους για να διαδηλώσει ως απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η περίπτωση του κ. Μιχελογιαννάκη μπορεί να είναι κάπως ακραία, όμως δεν παύει να είναι εμβληματική. Στην πολιτική σκηνή που πρωταγωνιστούσαν ο Τσάτσος, ο Κανελλόπουλους, ο Γ. Παπανδρέου ο κανονικός, ο Τσιριμώκος, και ο Ηλιού, η Μαρίκα Παλέστη όσο κι αν υποσχόταν πως θα ανεβάσει τα θυρωρεία στην ταράτσα δεν κατάφερνε να εκλεγεί. Σήμερα όμως οι Μιχελογιαννάκηδες του τόπου εκλέγονται και μας αναγκάζουν να ασχοληθούμε μαζί τους, σαν καλή ώρα εδώ.

Ακόμη και σ’ αυτό το σημείο όσοι παρατηρούν και ενδιαφέρονται για την Ελλάδα έχουν πέσει έξω. Μιλούν για αποτυχία της πολιτικής ελίτ του τόπου. Δεν θέλουν, δεν τολμούν να παραδεχθούν πως καμιά ελίτ δεν απέτυχε, για τον απλούστατο λόγο ότι την έχουμε καταστρέψει προ πολλού.