Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2009

Οι ψυχοκοινωνικές διαστάσεις της «πρωτιάς»

Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ *

Το ΠΑΣΟΚ ως Κυβέρνηση μοιάζει να «ξεχνά» όλα όσα υποσχέθηκε για να γίνει Κυβέρνηση, η Ν.Δ. αφού έπεσε από την Κυβέρνηση τώρα ως Αντιπολίτευση ψάχνει νέο Αρχηγό για να…ξαναγίνει Κυβέρνηση και έτσι αποφάσισα η σημερινή μου bloggo-άποψη να έχει ως επίκεντρο τα παιδιά μας που είναι ακόμη μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές!

Διανύουμε κιόλας τον τρίτο μήνα της φετινής ακαδημαϊκής χρονιάς για ΑΕΙ, ΤΕΙ, Λύκεια, Γυμνάσια, Δημοτικά και θυμάμαι το στίχο του λαϊκού μας τροβαδούρου που περιγράφει με περισσή ψυχοκοινωνική διείσδυση την αμοιβαιότητα της σχέσης ανάμεσα στο δάσκαλο που χρειάζεται το αστέρι του για να επιβεβαιωθεί επαγγελματικά κα στο μαθητή που εκφράζει την εσώτερη ανάγκη του να διαπρέψει ότι «ο πιο καλός ο μαθητής ήμουν εγώ στην τάξη, κι δάσκαλοί μου με είχανε μη βρέξει και μη στάξει...» Εκδικούμενοι αυτή τη σχέση και υποβαθμίζοντας τη διαφορά μέσα από χαρακτηρισμούς βαθμοθηρίας ή βαθμολαγνείας οι υπόλοιποι της τάξης διαφοροποιούν τους πρώτους από τους εαυτούς τους καθώς τους ...ποτίζουν ως «φυτά» ή τους κράζουν ως «κοράκια» και.. .»φλώρους»

Η αλήθεια είναι ότι η «πρωτιά» αναδεικνύει στη συμπεριφορά των τρίτων το εγγενές κωμικοτραγικό στοιχείο της συμπεριφοράς κάθε αλεπούς που... όσα δεν φτάνει τα κάνει κρεμαστάρια αλλά και κάθε ξεχωριστής προσωπικότητας που γεύεται το μεγαλείο της ...μοναξιάς καθώς στερείται χαρές της καθημερινότητας για να ξεπεράσει αυτήν την ίδια την ισοπεδωτική καθημερινότητα!

Το σχολείο, όπως αργότερα το πανεπιστήμιο ή το ΤΕΙ αποτελούν μια πράξη στο καθημερινά εξελισσόμενο, σε πολλές πράξεις δράμα της ζωής όπου ισχύουν οι ίδιοι κανόνες...Οι πολλοί μένουν στην αφάνεια και αρκούνται στην αναγνώριση που τους προσφέρει ένας περιχαρακωμένος κύκλος επιδόσεων, φίλων και θαυμαστών . Μερικοί ξεφεύγουν από την αφάνεια, δεσπόζουν στο κέντρο της ομάδας απολαμβάνοντας όσα προσκομίζει η διαπίστωση ότι είναι ...χρυσές μετριότητες .

Ελάχιστοι είναι εκείνοι που θέτουν ως στόχο την κορυφή, που θέλουν να διαπρέψουν, να ξεχωρίσουν, να πρωτεύσουν όντας έτοιμοι να υποστούν τις μύριες θυσίες, ταλαιπωρίες, πικρίες και στερήσεις ακόμη και την «καλοπροαίρετη» σκωπτική προσέγγιση των υπολοίπων συμμαθητών που έμμεσα τους προωθούν σε ακόμη ψηλότερες κορφές του συμβολικού Όλυμπου καθώς τους διαφοροποιούν από την υπόλοιπη ομάδα...

Κάθε φορά που συνομιλώ με παιδιά που πρωτεύουν διαπιστώνω ότι έχουν έντονο μέσα τους, πέρα από τον ψηλό δείκτη νοημοσύνης, και το θεμελιακό ψυχόρμημα της ανάγκης για αναγνώριση, διάκριση, επιτυχία!

Συχνά με ρωτούν, «ο προικισμένος μαθητής που σήμερα πρωτεύει στο σχολείο ή σε πανελλήνια κλίμακα και αύριο θα εξελιχθεί σε μεγάλο επιστήμονα , ο δημιουργικά προικισμένος έφηβος, γεννιέται ή γίνεται;» Η προσωπική μου απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα είναι ότι και γεννιέται...και γίνεται καθώς στη μορφοποίηση της συμπεριφοράς μας εμπλέκονται τρείς αλληλένδετοι παράγοντες : ο βιολογικός, ο ψυχολογικός και ο κοινωνιολογικός. Η διαμάχη ανάμεσα στους υποστηρικτές της κληρονομικότητας και του περιβάλλοντος στο θέμα της ποιοτικής και ποσοστιαίας σημασίας του ενός από τους δυο παράγοντες στην τελική διαμόρφωση, στην απόληξη που αποτελεί η ατομική συμπεριφορά και επίδοση κάθε καλού, μέτριου ή κακού μαθητή είναι, σχεδόν, πανάρχαια.

«Μεγαλοφυΐα» είπε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν όταν ρωτήθηκε σχετικά «είναι το άθροισμα δυο μόνο παραγόντων όπου το 1 τοις εκατό είναι η ευφυΐα και το 99 τοις εκατό ο...ιδρώτας!» Με αλλά λόγια ο πρώτος μαθητής όπως και ο τελευταίος ΚΑΙ γεννιέται ΚΑΙ γίνεται..

Η ζωή του καθένα μας, από την αρχή ως το τέλος, αποτελεί μια ξέχωρη κουκίδα μέσα στα εκατομμύρια άλλων που στο σύνολό τους συνθέτουν «το μωσαϊκό της ζωής» την προσωπογραφία ενός λαού. Ερχόμαστε στον κόσμο φορτωμένοι με κληρονομικές προδιαθέσεις που μας επιφύλαξε η φύση καθώς διάλεξε στα 23 χρωμοσώματα του πατρικού σπέρματος και τα 23 του μητρικού ωαρίου μερικά από τα χαρακτηριστικά καθενός από τους γονείς μας και δημιουργούμε βιώματα επηρεασμένοι από το κοινωνικό, το ψυχολογικό και το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε, δρούμε και ωριμάζουμε.

Κάθε κοινωνία από την ουτοπιστική ΠΟΛΙΤΕΙΑ του Πλάτωνα μέχρι την σοσιαλδημοκρατία της απόλυτης ισότητας που ισοπεδώνει τα πάντα για να αποφευχθεί δήθεν έτσι η δημιουργία συμπλεγμάτων κατωτερότητας στους λιγότερο προικισμένους δυστυχώς πετυχαίνει να ελαχιστοποιήσει και τις αναγκαίες προσφορές σε ολάκερο το σύστημα των πραγματικά προικισμένων και ταλαντούχων των οποίων η ΔΙΑΦΟΡΑ, όπως κάθε αντικειμενικός παρατηρητής γνωρίζει είναι και ευδιάκριτη και απαραίτητη και μάλλον χρειάζεται ενίσχυση.

Πριν μερικές δεκαετίες στην Αμερική είχε επικρατήσει η άποψη να δίνεται μεγαλύτερη σημασία στον μαθητή που έχει ψηλές επιδόσεις σε συνδυασμό με πολλές κοινωνικό-πολιτιστικές δραστηριότητες και ΟΧΙ στον μαθητή που περιχαρακώνει τον εαυτό του στην απόλυτη πρωτιά των βαθμών. Πιστεύω ότι αυτή η τάση χρειάζεται να υιοθετηθεί από παιδιά και δασκάλους στο σύγχρονο ελληνικό παιδαγωγικό σύστημα γιατί έτσι θα βοηθηθεί στον 21ο αιώνα και η Ελλάδα ...

Φυσικά ποτέ δεν θα λείψουν από ανάμεσά μας «φυτά» ή «κοράκια» και «φλώροι» που ανέκαθεν βηματίζουν στον ήχο ενός διαφορετικού τυμπανιστή! Αρκεί ως σώφρονες παιδαγωγοί, δάσκαλοι και στελέχη του κοινωνικού συστήματος να τους αμείβουμε για τον κόπο και τις προσωπικές τους θυσίες που επιδρούν θετικά σε όλη την κοινωνία.

Παιδιά σας εύχομαι καλή ακαδημαϊκή χρονιά!...



* Ο καθηγητής ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ θα είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις εκλογές του Οκτώβρη 2010

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Οταν το πασοκ,εγινε κυβερνηση το 81,οι τοτε υπευθυνοι,διακηρυξαν οτι δεν χρειαζονται ελιτ.
Ετσι,κατηργησαν τα προτυπα Σχολεια,που υπηρχαν ανα την επικρατεια,και επισης κατηργησαν το 7ο ετος που υπηρχε στο Κολλεγιο Αθηνων,απο το οποιο ειρησθω εν παροδω,αποφοιτησαν τοσοι και τοσοι αξιολογοι ανθρωποι,εν οις,και ο μακαριτης ο Αντρεας.
Και κατηργησαν επισης,και τις εισαγωγικες εξετασεις,απο το Γυμνασιο στο Λυκειο,που ρυθμιζαν την κατασταση,ωστε αυτοι που πανε στο Λυκειο,να εχουν μια στοιχειωδη γνωση των πραγματων.
Ενω τωρα,γεμισε ο τοος,απο κατω του μετριου ατομα,τα οποια αποφοιτουν,ωθουμενα απο το συστημα, καθε χρονο απο τα Λυκεια της Χωρας,χωρις να ξερουν την τυφλα τους.
Δεν χρειαζονται ελιτ λοιπον,ενω χρειαζονται τους μετριους και κατω,τους οποιους να κανακευουν και να κοροιδευουν,για να κανουν τη δουλεια τους.
Και απο την αλλη μερια,να ψαχνουμε να κανουμε κατι για να σηκωθουμε λιγο ψηλοτερα.
Μα ερμοι πολιτικαντες,με τις δακτυλογραφους και τους κλητηρες,δεν κανουμε τιποτα.Βουλιαζουμε γενικως,και στα χρεη ειδικοτερα.

greeks_against_stupidity είπε...

Από πού ν αρχίσει κανείς και που να τελειώσει. Είναι ζήτημα αν στις δέκα αναφορές του κ. Καθηγητή η μια να είναι σωστή.
Από την αναγόρευση σε λαϊκό τροβαδούρο του αείμνηστου Ζαμπέτα, για τους στίχους που επικαλείται ο κ. Πιπερόπουλος , στίχους τους οποίους όμως έγραψε ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης (Τσάντας).
Από την απίθανη γενίκευση ότι οι μέτριοι ή κακοί μαθητές συλλήβδην αποκαλούν του καλούς μαθητές κοράκια , φύτουλες, φλώρους.
Από την άλλη απίθανη γενίκευση ότι οι ίδιοι μέτριοι ή κακοί μαθητές συλλήβδην είναι κομπλεξικοί που δεν γεύονται το μεγαλείο της μοναξιάς (που στην ευχή τις βρίσκετε αυτές τις φράσεις ; Κυκλοφορούν άραγε ακόμα Άρλεκιν;) και ως άλλες αλεπούδες όσα δεν φτάνουν τα κάνουν κρεμαστάρια.
Δεν θα σχολιάσω τα γνωστά φληναφήματα περί πολλών που μένουν στην αφάνεια και λίγων που ξεχωρίζουν σαν χρυσές μετριότητες γιατί και ανάξια λόγων είναι αλλά και χυδαία υποτιμητικά. Εξοργίζομαι όμως όταν αναφέρεστε κ. Καθηγητά στο «δράμα της ζωής» με όποια έννοια και αν αντιλαμβάνεσθε την λέξη δράμα. Είτε λοιπόν την αντιλαμβάνεσθε σαν δυστυχία , γιατί η ζωή είναι όντως υπέροχη και όχι πηγή δεινών εκτός κι αν την περνά κανείς κατοικοεδρεύοντας σε γραφεία «παραγόντων» ζητώντας εξυπηρετήσεις. Είτε όμως την αντιλαμβάνεσθε ως δραματικό θεατρικό έργο , για να στολίσετε με πομπώδεις εκφράσεις τον φτωχό νοημάτων λόγο σας, πλούσιο όμως σε απίθανους σολοικισμούς, γιατί η ζωή δεν είναι θέατρο. Προφανώς ο στίχος του ποιητή «πήραμε την ζωή μας λάθος» κάτι θα έχει να σας πει. Σας προλαβαίνω , ο στίχος δεν είναι του Θεοδωράκη, του Σεφέρη είναι.
Θα ήθελα να σταθώ στο συμβολικό σας Όλυμπο αλλά δεν προλαβαίνω, έχω να στείλω στίχους στη κα. Σαρρή και αν προλάβω και στην κα. Μπεζεντάκου.
Πρέπει όμως να σταθώ στο εντυπωσιακό σας «θεμελιακό ψυχόρμημα της ανάγκης για αναγνώριση, διάκριση, επιτυχία!» Εδώ θα γελάσουμε με την καρδιά μας. Που την βρήκατε τη λέξη «ψυχόρμημα». Δεν ζει και ο Σεφέρης να γελάσει κι αυτός ο μέγας μελαγχολικός. Ψυχόρμητο είναι το σωστό κ. Καθηγητά «ήταν άλλα τα ψυχόρμητα του καθενός μας» Σεφέρης. Όταν αντιγράφουμε λεξούλες από το λεξικό να τις αντιγράφουμε σωστά.
Έχω κι εγώ μια μανία μαζί σας, αλλά έχετε κι εσείς μια μανία με τις γενικεύσεις φοβερή. Τι είναι πάλι αυτό το απίθανο «ο προικισμένος μαθητής που σήμερα πρωτεύει στο σχολείο ή σε πανελλήνια κλίμακα και αύριο θα εξελιχθεί σε μεγάλο επιστήμονα , ο δημιουργικά προικισμένος έφηβος, γεννιέται ή γίνεται» ; οποίος πρωτεύσει στο λύκειο ή στο πανεπιστήμιο γίνεται μεγάλος επιστήμονας; Που τα βρήκατε αυτά; Ήταν καλός μαθητής ο Αϊνστάιν που επικαλείσθε; Ξέρετε τον βαθμό του απολυτήριου του; Ξέρετε ότι πέρασε με την δεύτερη προσπάθεια στην école polytechnique fédérale de Zurich. Ξέρετε με τι βαθμό πήρε το πτυχίο του; Και επαναλαμβάνω , που τα βρήκατε όλα αυτά τα ανεκδιήγητα ;
Μια και αναφέρατε τον ορισμό της μεγαλοφυΐας κατά τον Αϊνστάιν που ομολογώ αγνοώ πλήρως και θα πρέπει να ερευνήσω ώστε να διαπιστώσω την ύπαρξη του ή όχι, μου θυμίσατε μια άλλη φράση του :"Any intelligent fool can make things bigger, more complex, and more violent. It takes a touch of genius, and a lot of courage, to move in the opposite direction."
Θα αρκεστώ σε αυτά τα «ολίγα» για την ώρα, αν και πολλά ακόμα θα ήθελα να σας καταλογίσω. Βλέπετε όμως έχουμε και δουλειές. (τους στίχους που έχω να στείλω)
.