Με έκαναν υπουργό, κάνω ό,τι γουστάρω

Toυ Σταμου Zουλα

Η κ. Μπιρμπίλη αιφνιδιάζει τους πάντες, δηλώνοντας πως η εκτροπή του Αχελώου θα επανεξετασθεί. Η κ. Διαμαντοπούλου αντιμετωπίζει την Παιδεία ως να είναι η πρώτη υπουργός από συστάσεως του ελληνικού κράτους. Ο κ. Λοβέρδος απορρίπτει τις διστακτικές τροποποιήσεις Πετραλιά, ενώ οι αποφάσεις του για το ασφαλιστικό επιβάλλεται να είναι κατά πολύ «αντιλαϊκότερες». Επισημαίνουμε μόνον αυτές τις τρεις περιπτώσεις, διότι συμβαίνει να αφορούν κορυφαία πολιτικά ζητήματα. Δηλαδή, θέματα στα οποία θα ’πρεπε να υπάρχει αδιαμφισβήτητη κυβερνητική θέση, απολύτως δεσμευτική για τον αρμόδιο υπουργό. Και όχι, βέβαια, αυτός να αυτοσχεδιάζει, θεωρώντας πως κλήθηκε να χειριστεί τέτοια θέματα εν λευκώ και από μηδενική βάση.

Οι παραπάνω διαπιστώσεις δεν πηγάζουν από πρόωρη αντιπολιτευτική διάθεση. Καταγράφουν μια ενδημική κατάσταση, η οποία έχει βαθιές ρίζες και δυσμενέστατες παρενέργειες. Το ελληνικό φαινόμενο της παντοδυναμίας του υπουργού, όπως έχει διαπιστωθεί διαχρονικά, οδηγεί στην ασυδοσία, στην αυθαιρεσία και στη φαυλότητα. Με το ίδιο πνεύμα ο «Ελληνας» υπουργός επιζητεί πάντα τη διεύρυνση των εξουσιών του και την επικάλυψη των «συναρμοδίων» συναδέλφων του. Ετσι, γίνεται ανεπίδεκτος συνεργασίας, συντονισμού και κοινής δράσεως. Τούτο έχει ως επίπτωση πρωτίστως ένα πενιχρό ή αρνητικό κυβερνητικό έργο και δευτερευόντως την πολιτική αποτυχία του ιδίου. Εκ πρώτης όψεως η υπουργική παντοδυναμία, με συνάδουσα την έλλειψη εποπτείας και συντονισμού της κυβέρνησης, θα μπορούσε να αποδοθεί στον πρωθυπουργό, ο οποίος έχει την αρμοδιότητα και την ευθύνη για την εύρυθμη κυβερνητική λειτουργία. Ετσι, η αποδιδόμενη στον κ. Κώστα Καραμανλή φράση «βρείτε τα μεταξύ σας», για τις εκάστοτε υπουργικές διαφωνίες, όπως και η παλαιότερη δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου «εγώ απλώς προεδρεύω», συνιστούν ανεπίτρεπτη μετάθεση της πρωθυπουργικής ευθύνης στους διαφωνούντας και -συχνά- διαπληκτιζόμενους δημοσίως υπουργούς. Aποτελούν, επίσης, άτυπη επικύρωση της αυτεξουσιότητας του υπουργού. (Εως ότου, εκδιωχθεί από τον πρωθυπουργό, ως αποτυχών, απείθαρχος και παρασπονδήσας…)

Μήπως, όμως, και η απάρνηση της πρωθυπουργικής ευθύνης έχει πολιτικά και όχι προσωπικά κίνητρα; Ας υποθέσουμε ότι κάποτε ένα πολιτικό μας κόμμα παρουσίαζε προεκλογικά το πρόγραμμά του χωρίς σκόπιμες ασάφειες, αναπροσαρμόσιμες εξαγγελίες και δισυπόστατες αναγνώσεις. Τότε, η υπουργική εξουσία, π. χ. της κ. Μπιρμπίλη, της κ. Διαμαντοπούλου και του κ. Λοβέρδου, όχι μόνον δεν θα ήταν απεριόριστη (έως την «αποτυχία τους»), αλλά θα εντοπιζόταν στην ευθύνη για την εκτέλεση μιας σαφούς κυβερνητικής εντολής. Οι ίδιοι δεν θα είχαν τη μωροφιλοδοξία ούτε την αποκοτιά να «θέσουν την προσωπική τους σφραγίδα» σε καίρια πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Διότι, αν μη τι άλλο, τούτο έπραξαν και δεκάδες προκάτοχοί τους, συνεργώντας διακομματικά στη διαιώνιση και στην επιδείνωση των συγκεκριμένων προβλημάτων. Κατά τα άλλα, τα προεκλογικά πως «έχουμε σχέδιο» και ότι «τα λεφτά υπάρχουν» του κ. Γ. Παπανδρέου, πιστοποιούν για μία ακόμη φορά πως η ανειλικρίνεια των κομματικών ηγεσιών -συχνά στα όρια της εξαπατήσεως- παραμένει εκλογικά επωφελής. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί το βασικό αίτιο παρακμής της πολιτικής μας ζωής και της κακοδαιμονίας του τόπου.

Υ. Γ: Η επικαιρότητα όλων αυτών μπορεί να έχει κάποια μελλοντική σημασία, εν όψει και της σημερινής εκλογής νέας ηγεσίας στη Ν. Δ. Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία...