Άσυλο ιδεών και όχι ανιάτων εμμονών

Του Κώστα Βαξεβάνη

Όταν αναρωτιέμαι αν είμαι υπέρ ή κατά του ασύλου, απαντάω απερίφραστα υπέρ. Το πρόβλημα ξεκινάει όταν πρέπει να απαντήσω γιατί. Γιατί εμπεριέχει έναν συμβολισμό και μια ουσία. Το άσυλο είναι το ιστορικό αντίβαρο σε αυτή την εικόνα του χουντικού τανκ που βιάζει τη Δημοκρατία. Το άσυλο από άποψη ουσίας, είναι η διασφάλιση της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών μέσα στα ιδρύματα που η σκέψη πρέπει να είναι η φύση τους. Μέχρι εδώ καλά και αυθόρμητα.

Πολλά χρόνια μετά την μεταπολίτευση, ο «μπάτσος» , ο «ρουφιάνος» , τα «τσιράκια» ήταν ο κρυφοί ως πρόσωπα, αλλά ο φανεροί ως δραστηριότητα, που ήθελαν την πανεπιστημιακή κοινότητα μια συνεχή απειλή κατά της τάξης.
Ήταν και αυτή η συντηρητική αντίληψη (και όχι μόνο η επαναστατημένη εφηβεία) που οδηγούσε ακόμη και τα δικά τους παιδιά, του μπάτσου ή του ρουφιάνου, σε ακραίες εκφράσεις « επαναστατικότητας». Σχολιάζαμε πάντα στο πανεπιστήμιο μεταξύ μας, την συχνότητα με την οποία τα παιδιά των καθωσπρέπει οικογενειών επέλεγαν να κάνουν την επανάσταση τους στην καταπιεστική οικογένεια, δανειζόμενοι φράσεις και πρακτικές από την πραγματική επανάσταση.

Κανένας ποτέ δεν τόλμησε να απειλήσει το άσυλο λοιπόν, αν και πολλοί θα το ήθελαν. Και το άσυλο μετατράπηκε σταδιακά σε ένα τοτέμ, ένα εικόνισμα, σε ένα ταμπού. Περισσότερο ανησυχούσαμε για την απειλή του ασύλου και λιγότερο για το αν λειτουργεί στην ουσία του.

Δεν θέλω, δεν μπορώ να ανεχτώ , -ίσως προσκυνώντας αυτό το τοτέμ-, τις εικόνες αστυνομικών στα Πανεπιστήμια. Αλλά η διακίνηση των ιδεών, δεν διασφαλίζεται αυτόματα από την απουσία της εξουσίας και των οργάνων της.Οι τύποι που έσπασαν την πόρτα της Πρυτανείας για να υψώσουν την μαυροκόκκινη σημαία της εξουσίας τους, ελάχιστη σχέση έχουν με τις ιδέες και ας τις επικαλούνται. Αν είχαν, θα τις έβαζαν απλώς σε κρίση και συζήτηση.
Αυτοί που πράττουν στο όνομα των άλλων, ας κάνουν τον κόπο να μετρηθούν ή να ρωτήσουν τους άλλους. Δεν το κάνουν. Αναμετριώνται απλώς με την αστυνομική βία, που τους βοηθά να υπάρχουν. Όχι ως επαναστάτες ή ιδεολόγοι, αλλά ως δαρμένοι, τσαλαπατημένοι άρα δικαιωμένοι και ήρωες. Αυτή η πρωτόγονη αντίληψη (σφάξε με αγά μου να αγιάσω) πρωτοχριστιανών μαρτύρων, δεν είναι ιδεολογική ανωτερότητα, είναι έλλειμμα. Ο καθένας μπορεί να φωνάξει, να βιαιοπραγίσει, να φάει ξύλο και να γίνει οσιομάρτυρας της εξουσίας. Να αντιπαρατεθεί όμως μπορεί όποιος έχει γνώση και ωριμότητα. Και όποιος πιστεύει σε αυτή την αντιπαράθεση των ιδεών. Και γι αυτό ίσως στο άσυλο...[...]